استاندارد بین المللی IFRS چیست؟ مقایسه با GAAP

 

پس از پیشرفته و بین المللی شدن شرکت‌های بزرگ، باید یکسری قوانین و استانداردها مطابق با قوانین کشورها تنظیم و تدوین می‌شد. آبان ماه سال 1395 بود که ابلاغیه سازمان بورس و اوراق بهادار تمامی شرکت‌ها، بانک‌ها و موسسات تجاری را که در بازار بورس ثبت و پذیرقته شده بودند موظف کرد تا تهیه و ارائه صورت‌های مالی سالانه را بر اساس استانداردهای حسابداری ایران و استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی (IFRS) انجام دهند. از همان زمان استانداردهای حسابداری و مالی بین المللی بیشتر موردتوجه قرار گرفتند. به عبارت دیگر باید استانداردهایی، روی کار می‌آمدند که یک زبان مشترک میان رویدادهای مالی داخلی و خارجی بودند. کمیته هییت استانداردهای بین المللی، استانداردهای بین المللی IFRS را تدوین کرد.  استاندارد بین المللی IFRS چیست؟

این استاندارد ها، از مهم‌ترین استانداردهای جهانی می‌باشد که سال‌هاست در اکثر کشورها به خصوص ایران، مورد استفاده قرار گرفته است. ما قصد داریم در ادامه مقاله شرح دهیم که استاندارد IFRS چیست و چه کاربردی دارد. علاوه بر آن استانداردهای گزارشگری مالی، دارای اهمیت و ضروریاتی می‌باشد که به تمام نکات آن اشاره خواهیم نمود. پس با حصین حاسب همراه باشید.

استاندارد IFRS چیست و چه کاربردی دارد؟

طبیعی است که تا کنون بارها در کسب و کار و تجارت خود این واژه را شنیده‌اید، اما ممکن است که ندانید چه تعاریفی را به دنبال دارد و حروف مخفف شده‌ی آن به چه معنا هستند، بگذارید در ادامه به طور کامل آن را شرح دهیم.

IFRS مخفف واژه‌ی International Financial Reporting Standard می‌باشد که اغلب آن را به معنای گزارشگری بین المللی می‌دانند. اما برگردیم به سوال خودمان که استاندارد بین المللی IFRS چیست و چه مفهومی دارد؟

IFRS مجموعه‌ای از استانداردهای حسابداری است، که توسط هییت استانداردهای حسابداری بین المللی IASB تدوین شده‌اند. لازم شد که بگوییم IASB چیست؟

دانستن این مفهوم بسیار مهم می‌باشد، زیرا از طریق آن می‌توانید استانداردهای گزارشگری مالی را بشناسید و کاربرد آن را به راحتی شناسایی کنید. IASB یک هییت مستقل و نهادی خصوصی برای تنظیم استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی است. این هییت تحت بنیاد IFRS، استانداردها را تدوین و تصویب می‌‌نماید.

در واقع، استاندارد بین المللی IFRS یک چهارچوب حسابداری است که طبق آن اطلاعات مالی گزارش و سازماندهی می‌شوند. در حال حاضر، این چهارچوب حسابداری در بیش از 123 کشور جهان، از جمله کشورهای اتحادیه اروپا و بسیاری از کشورهای آسیایی و امریکای جنوبی لازم الاجرا است. استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی شرکت‌ها و سازمان‌ها را ملزم می‌کند که گزارشات و وضعیت مالی خود را با استفاده از قوانین یکسان تهیه و ارایه کنند. این یعنی اینکه برای جلوگیری از هر گونه تقلب و دستکاری، یک وفاق و تفاهم عمومی بین تمامی شرکت‌ها و سازمان‌ها وجود دارد که امر بررسی و مقایسه گزارشات مالی را ساده‌تر می‌کند.

اهداف استانداردهای گزارشگری مالی چیست؟

حالا که دانستیم استاندارد بین المللی IFRS چیست و چه کاربردی دارد بهتر است با اهداف آن نیز آشنا شویم. بنیاد استاندارد گزارشگری مالی بین المللی از سال 2001 تا کنون، 4 هدف را دنبال می‌کند و توانسته در مسیر درست اهداف قدم بردارد. اهداف استاندارد گزارشگری مالی بین المللی عبارتند از:

1. ایجاد صورت‌های مالی با ویژگی‌های کیفیت بالا، قابل فهم، قابل اجرا، قابل پذیرش و… از طرف هیئت تدوین استانداردها؛
2. بهبود بخشیدن و به کار گیری دقیق استانداردهای یاد شده؛
3. آگاهی از نیازهای گزارشگری مالی اقتصادهای نوظهور و سازمان‌های کوچک و متوسط؛
4. همگرا نمودن استانداردهای حسابداری ملی و استاندارد بین المللی IFRS به اتخاذ راه‌حل‌های باکیفیت.

مزایای استاندارد بین المللی IFRS برای کسب‌وکارها چیست؟

باوجود برخی مخالفت‌ها با استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی، اما به اعتقاد اکثر کارشناسان رعایت این استانداردها می‌تواند مزایای زیر را برای کسب‌وکارها در پی داشته باشد:

1: با رعایت استانداردهای IFRS سرمایه‌گذاران خارجی درک بهتری از وضعیت کسب‌وکار ما دارند و همین مسئله در جلب اعتماد آنها برای سرمایه‌گذاری تاثیرگذار است.

2: استاندارد بین المللی IFRS به شرکت‌ها کمک می‌کند تا شاخص‌های پاسخگویی، شفافیت و گزارشگری مالی خود را در ابعاد جهانی و بین‌المللی ارتقاء دهند.

3: شرکت‌ها می‌توانند با تنظیم گزارش‌های مالی خود براساس استانداردهای IFRS؛ زمینه‌های همکاری با شرکت‌های بزرگ بین‌المللی و چندملیتی را فراهم کنند.

4: به‌کارگیری استاندارد بین المللی IFRS به شرکت‌ها کمک می‌کند تا بتوانند نمایندگی‌های خود را در سایر نقاط جغرافیایی جهان داشته باشند.

استانداردهای بین المللی حسابداری

همانطور که گفتیم حسابداری 16 استاندارد بین المللی گزارشگری مالی را تا به امروز تصویب کرده است، اما با اضافه کردن 41 استاندارد توسط حسابداری بین المللی، استانداردهای تصویب شده به 57 استاندارد رسیده است.

برای دانلود استانداردهای بین المللی می‌توانید به سامانه استانداردهای گزارشگری مالی بین المللی مراجعه کنید. راه دیگر دانلود استانداردهای بین المللی مراجعه به سامانه حسابرسی است.

لیست استانداردهای بین المللی حسابداری

در پاسخ سوال استاندارد IFRS چیست گفتیم که استانداردهای بین المللی پس از جهانی شدن تجارت و بین المللی شدن شرکت‌ها به وجود آمدند و سپس سازمان حسابرسی ایران، تحت نظارت بنیاد استانداردهای بین‌المللی حسابداری، به ترجمه استانداردهای بین المللی حسابداری پرداخت و لیستی از استانداردها را منتشر نمود.

هدف از ترجمه استانداردها، سهولت استفاده از آن‌ها توسط شرکت‌ها می‌باشد. لیست منتشر شده استانداردهای سازمان حسابرسی:

استانداردهای بین المللی حسابداری
1	استاندارد بین المللی حسابداری شماره 1 ارایه صورت‌های مالی
2	استاندارد بین المللی‌حسابداری شماره 2 موجودی‌ها
3	استاندارد بین المللی حسابداری شماره 7 صورت جریان‌های نقدی
4	استاندارد بین المللی حسابداری شماره 8 رویه‌های حسابداری، تغییر در برآوردهای حسابداری
5	استاندارد بین‌المللی حسابداری شماره 10 رویدادهای پس از دوره گزارشگری
6	استاندارد بین‌المللی حسابداری شماره 11 پیمان‌های ساخت
7	استاندارد بین المللی حسابداری شماره 12 مالیات بر درآمد
8	استاندارد بین‌المللی حسابداری شماره 16 املاک، ماشین آلات و تجهیزات
9	استاندارد بین المللی حسابداری شماره 17 اجاره‌ها
10	استاندارد بین‌المللی حسابداری شماره 18  درآمدهای عملیاتی
11	استاندارد بین‌المللی حسابداری شماره 23 مخارج تامین مالی
12	استاندارد بین المللی حسابداری شماره 24 افشای اطلاعات اشخاص وابسته
13	استاندارد بین‌المللی حسابداری شماره 38 دارایی‌های نامشهود

لیست استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی

شماره استاندارد	عنوان استاندارد
IF‌RS 1	اتخاذ استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی برای اولین بار
IF‌RS 2	پرداخت مبتنی بر سهام
IF‌RS 3	ادغام شرکتهای تجاری
IF‌RS 4	–
IF‌RS 5	دارایی‌های غیرجاری موجود برای فروش و عملیات قطع تولید
IF‌RS 6	اکتشاف و ارزیابی منابع معدنی
IFRS 7	ابزارهای مالی: افشای اطلاعات
IFRS 8	بخش‌های عامل
IF‌RS 9	ابزارهای مالی
IF‌RS 10	صورت‌های مالی تلفیقی
IFRS 11	توافقات مشترک
IFRS 12	افشای سود در سایر نهادها
IF‌RS 13	اندازه‌گیری ارزش منصفانه
IFRS 14	حساب‌های تاخیر تعدیلی
IF‌RS 15	درآمد حاصل از قرارداد با مشتریان
IF‌RS 16	قراردادهای رهن و اجاره
IFRS 17	قراردادهای بیمه

تفاوت استاندارد بین المللی IFRS با GAAP

GAAP به مجموعه‌ای از استانداردها گفته می‌شود، که چند سال اخیر در کشورهای صنعتی، مورد استفاده قرار گرفته و گفته شده است که یک سیستم مبتنی بر قانون است.

همان‌طور که پیش از این ذکر شد، ایالات متحده آمریکا از استانداردهای پذیرفته شده همگانی حسابداری (GAAP) استفاده می‌کند. بین استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی (IF‌RS) با استانداردهای پذیرفته شده همگانی حسابداری (GAAP) تفاوت‌هایی وجود دارد که بیشتر روی نحوه محاسبه نسبت‌های مالی تاثیر می‌گذارد. برای مثال، IRFS چندان روی اظهار درآمد سختگیر نیست و به شرکت‌ها اجازه می‌دهد تا صورت درآمد را زودتر گزارشگری کنند. به همین خاطر، ترازنامه‌ای که با سیستم IF‌RS تنظیم می‌شود جریان نقدینگی را بالاتر از ترازنامه‌ای نشان می‌دهد که بنابر اصول GAAP تنظیم شده باشد.

IFRS الزامات متفاوتی برای هزینه‌ها و مخارج دارد. برای نمونه، اگر شرکتی برای سرمایه‌گذاری‌های آتی یا توسعه شرکت پولی صرف کند، مجبور نیست آن را به عنوان یک هزینه گزارش کند.

تفاوت دیگر استاندارد بین المللی IFRS و GAAP به نحوه تعریف موجودی مربوط می‌شود. برای نمونه، برای تعریف حساب موجودی دو روش وجود دارد: روش اول به FIFO معروف است که در آن جدیدترین فقره‌هایی که به موجودی اضافه می‌شوند باید در انبار بمانند تا موجودی‌های قدیمی‌تر فروخته شوند. روش دوم LIFO است و به این معنی است که موجودی جدید باید قبل از موجودی قدیمی به فروش برسد. طبق استانداردهای بین المللی گزارشگری مالیLIFO ممنوع است، در حالی‌که استاندارد GAAP به شرکت‌ها حق انتخاب داده است.

بیشتر بخوانید: حسابداری موجودی کالا و انواع روش های آن

تفاوت استاندارد بین المللی IFRS با IAS

IFRS بعضا با استانداردهای بین المللی حسابداری (IAS) اشتباه گرفته می‌شود. در واقع، IAS استانداردهای قدیمی‌تری هستند که در سال 1973 توسط کمیته استانداردهای بین المللی حسابداری (IASC) وضع شدند و در سال 2001 جای خود را به IF‌RS دادند که توسط IASB توسعه یافته بود. همان طور که پیشتر ذکر شد، استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی 17 استاندارد و استانداردهای بین المللی حسابداری 41 استاندارد را شامل می‌شوند و در صورت اختلاف، IF‌RS بر IAS تقدم دارد.

در پایان

استاندارد بین المللی IFRS مجموعه‌ای از استانداردهای حسابداری است، که توسط هییت استانداردهای حسابداری بین المللی IASB تدوین شده‌اند. IASB یک هییت مستقل و نهادی خصوصی برای تنظیم استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی است. این هییت تحت بنیاد IFRS، استانداردها را تدوین و تصویب می‌‌نماید.

گزارشگری مالی به معنا و مفهوم صورت‌های مالی است، که اطلاعات و داده‌های یک دوره‌ی خاص و مشخص شده‌ای را از عملیات و عملکرد شرکت ارایه می‌دهد. همچنین نسبت به جریان‌های نقدی دوره مالی آتی، پیش‌بینی‌هایی را اعمال می‌کند. امیدواریم مطالب ذکر شده برای شما مفید و کاربردی بوده باشد.

دانلود اینفوگرافی IFRS به صورت خلاصه