حسابداری شرکتهای پخش مویرگی؛ مزایا و معایب+ گزارشات مالی

افرادی که در بخش صنعت فعالیت دارند ممکن است با مفهوم حسابداری پخش مویرگی نسبتا آشنا باشند، اما شاید برای شما هم جالب باشد که پخش مویرگی به چه معناست و منظور از حسابداری پخش مویرگی چیست؟
آیا پخش مویرگی انواع مختلفی دارد؟ کاربرد آن در کجاست و از این قبیل سوالاتی که در مواجه با یک واژه مطرح میشود.
در این مقاله سعی میکنیم با توضیح این مفهوم پاسخ شما را به این سوالات بدهیم، پس صبور باشید و تا پایان با ما همراه باشید.
سعی میکنیم با توضیح این مفهوم پاسخ شما را به این سوالات بدهیم، پس صبور باشید و تا پایان با ما همراه باشید.
پخش مویرگی یا فروش مویرگی
مجموعه عملیات پخش و توزیع کالا در شبکه گسترده را پخش مویرگی گویند. تولیدکنندگان در این روش پخش و توزیع کالا، کالاهای خود را در اختیار حجم وسیعی از خریدارها قرار میدهند.
این گستردگی میتواند در محدوده یک شهر یا استان و کشور باشد. گاهی نیز امکان پخش مویرگی کالاها و محصولات در کشورهای همسایه نیز امکانپذیر میشود. راههای مختلفی برای پخش مویرگی وجود دارد که تمام آن راه ها از طریق دفتر مرکزی کنترل میگردد.
به بیان دیگر فرایند فروش و ارائه محصولات به مشتریان توسط تولید کنندگان را پخش مویرگی می توان نامید که این فرآیند یا مسیر به مشتریان این امکان را میدهد تا از عمده فروش و مستقیم بدون واسطه خرید کنند.
کانال توزیع در پخش و فروش مویرگی
کانال توزیع، زنجیره ای از کسب و کارها است که به واسطه آن یک محصول یا کالا به مصرف کننده نهایی میرسد. این کانال میتواند شامل عمدهفروش ها، خردهفروش ها، توزیعکنندگان و یا اینترنت باشد.
در ساختار کانالها، چهار عامل اصلی نیاز مشتری، سهولت دسترسی، توانمندی های شرکت و تمایل واسطه های مناسب در نظر گرفته میشود.
توجه
به طور کلی کانالهای توزیع دو نوع مستقیم یا غیر مستقیم دارند. در حالت مستقیم کالا بدون واسطه از تولیدکننده به افراد مصرفکننده میرسد (مثلاً در فروش اینترنتی). ولی در حالت غیر مستقیم، کانال میتواند از اجزای مختلفی مانند عمده فروش ها، توزیع کنندهها، فروشگاه های زنجیره ای، خرده فروشها و … تشکیل شده باشد. در این صورت هر واسط، کالا را از واسط قبلی با قیمت مشخصی دریافت میکند و با قیمت بیشتری به واسط بعدی میفروشد تا این که در نهایت به دست مصرفکننده نهایی میرسد.
بنابراین میتوان گفت:
در یک کانال توزیع سه نوع جریان حضور دارند
- جریان کالا از سوی تولیدکننده به مصرفکننده؛
- جریانمالی از مصرفکننده به تولیدکننده؛
- جریان اطلاعات به صورت دو طرفه.
پخش مویرگی برای چه اجناسی استفاده می شود؟
این نوع از فروش و توزیع بیشتر در مورد کالاهایی که زودتر مصرف میشوند کاربرد دارد و به طور کلی پخش و فروش مویرگی برای محصولاتی از جمله موادغذایی یا آرایشی و بهداشتی استفاده میشود ولی امروزه این روش از فروش در صنایع دیگری مانند محصولات دیجیتالی، مبلمان خانگی یا اداری و تجهیزات و لوازم خودرو نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
پخش مویرگی به بخش های مختلفی تقسیم میشود که در ادامه با هم میبینیم.
تقسیم بندی پخشمویرگی
به طور کلی پخش مویرگی به دو گروه پخش سرد و پخش گرم تقسیم میشود.
پخش سرد:
از طریق پخش سرد، محصولاتی توزیع میشوند، که یا محدودیتی از نظر تاریخ انقضاء (دارای تاریخ انقضاء طولانی) ندارند و یا به طور کلی تاریخ مصرف ندارند. کالاهایی نظیر دارو و محصولات آرایشی – بهداشتی با پخش سرد توزیع میشوند.
پخش گرم:
یکی دیگر از روشهای پخش مویرگی، پخش گرم است که به معنی فروش در محل مشتری است. در واقع در این روش فروشنده یا ویزیتور به همراه راننده و ماشین حامل محصولات به سراغ مشتریان میرود و عملیات ویزیت، صدور فاکتور و تحویل بار را انجام میدهد.
کالاهایی که ماهیت فاسدشدنی دارند یا به عبارتی دارای تاریخ انقضاء هستند در این روش از پخش قرار می گیرند و توزیع میشوند. نمونه محصولاتی که با پخش گرم توزیع میگردد شامل محصولات غذایی است.
تصمیم گیری درمورد نحوه پخش و فروش کالا بر عهدهٔ مدیران شرکتهای پخش است.
فرآیند شرکتهای پخش مویرگی
یکی از اصلی ترین ویژگی های شرکتهای پخش مویرگی، اجرای صحیح فرآیند توزیع است که شامل تصمیم گیری درمورد کانال فروش، توزیع کالا و زمانبندی برای توزیع محصولات است.
این شرکتها معمولا فرآیندی با گام های زیر را طی میکنند:
- عملیات توزیع و پخش خود را از انبار آغاز میکنند.
- در صورت دریافت سفارش از مشتری، کالا را به مشتری تحویل میدهند.
- تراکنشهای مالی انجام میشود.
- کنترل و دریافت بازخورد از بازار صورت میگیرد.
به طور معمول این شرکتها کالاهایی را عرضه میکنند که زود به مصرف میرسد و از لحاظ قیمتی نیز ارزان هستند.
در واقع در فروش مویرگی یا پخش مویرگی به این نکته اهمیت میدهند که با استفاده از مکانهای فروش در دسترس، بیشترین خریدار و در نتیجه بیشترین بازار را تحت پوشش قرار دهند.
در ادامه در مورد انواع شرکتهای پخش مویرگی و مزایا و معایب آن صحبت خواهیم کرد. اما اکنون ببینیم حسابداری آنها چگونه است.
📌 حسابداری شرکتهای پخش مویرگی
حسابداری پخش مویرگی در واقع زیر مجموعه حسابداری بازرگانی است و کدینگ آن نیز بر اساس حسابداری بازرگانی، طراحی میشود.
ثبت های حسابداری پخش مویرگی
برای ثبت فرآیند پخش مویرگی می توان ثبت های زیر را در نظر گرفت:ثبت برگه های خروجی
در صورت تحویل یا مرجوعی کالا این ثبت انجام می شود.شرح | بدهکار | بستانکار |
حسابها/ اسناد دریافتنی | ** | |
تخفیفات فروش | ** | |
فروش | ** |
ثبت مربوط به فروش
در صورتی که بعد از ثبت خروجی تمامی اقلام فاکتور برگشت داده شود، بعد از صدور برگه مرجوعی، این ثبت انجام میشود.
شرح | بدهکار | بستانکار |
برگشت از فروش | ** | |
حسابها/ اسناد دریافتنی | ** |
سپس
شرح | بدهکار | بستانکار |
موجودی نقد و بانک | ** | |
حسابها/ اسناد دریافتنی | ** |
اسناد دریافتنی بعد از ثبت، جهت وصول نزد واحد خزانهداری نگهداری میشود.
واحد خزانه داری
شرح | بدهکار | بستانکار |
اسناد دریافتنی/ خزانه داری | ** | |
اسناد دریافتنی/ حسابداری | ** |
شرح | بدهکار | بستانکار |
اسناد در جریان وصول | ** | |
اسناد دریافتنی | ** |
ثبت بعد از مغایرت گیری
پس از مغایرتگیری صورتحساب های بانکی، ثبت زیر را میزنند.
شرح | بدهکار | بستانکار |
بانک | ** | |
اسناد در جریان وصول | ** |
درصورت عدم وصول برخی از چکها و برگشت چک ثبت زیر انجام میشود.
شرح | بدهکار | بستانکار |
حساب ها/ اسناد دریافتنی | ** | |
اسناد در جریان وصول | ** |
اگر فروشنده نتواند چک را وصول کند ثبت زیر صورت میگیرد.
شرح | بدهکار | بستانکار |
اسناد نزد فروشنده | ** | |
حساب ها/ اسناد دریافتنی | ** |
اسناد پس از تحویل بررسی میشوند و در صورتیکه تاریخ اسناد به روز باشد آنها را نزد بانک می برند و سپس ثبت زیر انجام میشود.
شرح | بدهکار | بستانکار |
بانک | ** | |
اسناد دریافتنی | ** |
ولی اگر تاریخ به روز نباشد برای وصول نزد بانک واگذار میشوند و ثبت زیر صورت میگیرد.
شرح | بدهکار | بستانکار |
اسناد در جریان وصول | ** | |
اسناد دریافتنی | ** |
مزایا و معایب شرکتهای پخش مویرگی
برخی از مزایای شرکتهای پخش مویرگی به شرح زیر است:
- جمع آوری اطلاعات به روز و صحیح از بازار؛
- پخش بالا مخصوصا برای کالاهای تند مصرف به دلیل تاریخ کم انقضاء؛
- افزایش تعداد مشتری و کاهش ریسک مالی (همچنین کاهش ریسک از دست دادن مشتریها) که منجر به کوچک شدن مانده مطالبات در بازار میشود.
- کسب سهم مشتری و افزایش سهم بازار که در اصطلاح مدیریت پخش مویرگی به شاخص پوشش مشتریان (خرده فروشی ها) معروف است؛
- افزایش بلند مدت سود و درآمد؛
- بهبود شرایط سرمایه در بازار و افزایش جریان نقدینگی؛
- افزایش سرمایه در گردش؛
- کاهش احتمال پیدایش رقبای جدید در بازار محصولات غذایی و بهداشتی؛
- افزایش تعداد کد کالای عرضه شده؛
- کاهش ضایعات؛
- افزایش ارزش و اعتبار برند شرکتهای تولیدی و ایجاد اعتبار بیشتر برای تولید کنندگان؛
- و … .
برخی از معایب شرکتهای پخش مویرگی به شرح زیر است:
- نیاز به سرمایه در گردش بالایی دارد؛
- مدیریت هم زمان شبکه توزیع (شامل انبار، لجستیک، بخش اداری و فروش)؛
- افزایش هزینههای شرکت از جمله هزینه هایی بابت خرید ماشین های حمل محصولات موادغذایی و نگهداری کالا و …؛
- روند انبارداری محصولات، سفارشگیری و حمل و … مستلزم دانش بالا و مدیریت دقیق است که قسمتهای مختلف را همزمان مدیریت کند. به عبارتی نیاز به مدیریت عملیات پیچیده ای هست.
- عملاً امکان ارائه خدمات به همه خرده فروشان و سوپر مارکت های سطح شهر از لحاظ جغرافیایی وجود ندارد.
جمع بندی
همانطور که در مقاله اشاره شد حسابداری پخش مویرگی زیرمجوعه ای از حسابداری شرکتهای بازرگانی است. انواع پخش مویرگی (پخش سرد و گرم) و تقسیم بندی شرکتهای پخشمویرگی همچنین ثبت های اسناد مربوط در این شرکتها را توضیح دادیم و گفتیم که گزارشات مالی در پخش مویرگی به چه صورت هست. اگر نکته خاصی درمورد پخش مویرگی و حسابداری آن از قلم افتاد خوشحال می شویم که آن را با ما در میان بگذارید.
بیشتر بخوانید
سوالات متداول
-
1- گستردگی و امکان پخش مویرگی محصولات چقدر است؟
گستردگی پخش مویرگی یا فروش مویرگی میتواند در محدوده یک شهر، استان و یا کشور باشد. و گاهی امکان پخش و توزیع محصولات در کشورهای همسایه نیز وجود دارد.
-
2- کاربرد پخش مویرگی در چه صنایعی است؟
معمولا پخش مویرگی برای محصولاتی مانند مواد غذایی، لوازم آرایشی، بهداشتی و … در کل کالاهایی با حاشیه سود پایین استفاده میشود، اما امروزه در صنایع دیگری مانند کالاهای دیجیتالی، مبلمان خانگی، اداری و تجهیزات و لوازم خودرو و … مورد استفاده قرار میگیرد.
-
3-در تقسیم بندی پخش مویرگی، هزینه کدام نوع پخش کمتر است؟
هزینه پخش سرد از هزینه پخش گرم کمتر است و از پخش سرد برای توزیع کالاهایی با تاریخ مصرف طولانی یا برخی محصولات مانند آرایشی و بهداشتی که تاریخ انقضاء ندارند، استفاده میشود.
-
4- ویژگی شرکتهای پخش مویرگی چیست؟
یکی از ویژگی های مهم این شرکتها فروش حجم وسیعی از کالاها به واحدهای بزرگ و کوچک با سرعت بالا و بدون واسطه است. در واقع این شرکتها با حذف واسطه در فرآیند توزیع و فروش، باعث سودآوری قابلتوجهی میشوند. ویژگی دیگر آن، بازاریابی و فروش بهصورت حضوری است که توسط افراد ویزیتور انجام میشود.
-
5- حسابداری پخش مویرگی چگونه است؟
حسابداری پخش مویرگی به طور کلی در دسته حسابداری بازرگانی و زیر مجموعه آن به حساب می آید و در واقع از کدینگ حسابداری بازرگانی پیروی میکند. با توجه به اینکه شرکتهای پخش مویرگی دارای حاشیه سود پایینی هستند بنابراین حسابداری آنها را میتوان در زیر مجموعه حسابداری پخش مواد غذایی قرار داد.
-
6- بخش حسابداری شرکت های پخش مویرگی چه وظایفی دارند؟
وظایف حسابداری پخش مویرگی عبارتند از: حسابداری فروش بر مبنای بهای تمام شده کالاهای فروش رفته؛ محاسبه سود و زیان حاصل شده از فروش؛ تهیه گزارشات مالی از دوره فروش مانند گزارش دوره وصول مطالبات یا گزارش گردش کالا در انبار؛ محاسبه حقوق کارکنان؛ محاسبه عملکرد پیمانکاران بخش توزیع؛ تهیه ترازنامه و تنظیم صورتهای مالی مرتبط با آن؛ طبقه بندی اقلام کالاها، مانند کالاهایی با سود پایین یا سود بالا.
-
7- در حسابداری پخش مویرگی، گزارشات مالی شامل چه گزارشاتی است؟
گزارش سود و زیان به تفکیک شعبه و مرکز هزینه، تهیه گزارش بدهکاران، گزارش عملیات دورهای، گزارش از حاشیه سود کالاها، گزارش از کالاهای برگشتی به دلایل مختلف، گزارش از منابع انسانی (پرسنل)، گزارش تامین کنندگان، گزارش بودجه نقدی و گزارش هزینه های ثابت و متغیر. برای توضیح هر یک از این گزارشات به متن مقاله رجوع کنید.
-
8- مشاغل مرتبط با شرکت های پخش مویرگی چه مشاغلی هستند؟
برخی از این مشاغل عبارتند از: ویزیتور یا بازاریاب؛ سرپرست منطقه؛ سوپروایزر/سرپرست؛ سرپرست فروش؛ توزیع کننده یا مامور پخش؛ سرپرست توزیع؛ تحصیلدار.
نظرات (43)
سؤالی داشتم: آیا در پخش مویرگی از دادههای دادههای بازار هم استفاده میشود؟
متن شما خیلی کمک کرد! آیا هزینههای بالای شرکتهای پخش مویرگی توجیهپذیر هست؟
با تشکر از شما! فرآیند توزیع در پخش مویرگی چگونه آغاز میشود؟
وقت شما بخیر! کانال توزیع در پخش مویرگی شامل چه چیزهایی است؟
پاسخ به سوالات خیلی جامع بود! آیا واقعیست که پخش مویرگی به صرفه تر از فروشگاههای سنتی است؟
سؤال جالبی بود! آیا این نوع پخش تجزیه و تحلیل خاصی نیاز داره؟
وقت بخیر! آیا در پخش مویرگی میتوان از بازاریابی دیجیتال نیز استفاده کرد؟
وقت بخیر! پخش مویرگی چه مزایایی برای تولیدکنندگان دارد؟
وقت شما بخیر! به نظر شما پخش مویرگی چه چالشهایی دارد؟
با تشکر از شما! آیا میتوان این روش پخش را به دیگر کشورها هم گسترش داد؟
سلام! آیا در پخش مویرگی فقط بر اساس قیمت کار میشود یا عوامل دیگری هم مد نظر هست؟
با سلام! امکان صادرات کالاها از طریق پخش مویرگی در کجاها وجود دارد؟
از نوشتههاتون خیلی یاد گرفتم! آیا شرکتهای بزرگ هم از روش پخش مویرگی استفاده میکنند؟
با سلام! آیا در پخش مویرگی، هزینه انبارداری هم باید مد نظر قرار گیرد؟
سلام! آیا از تجربه کشورهای دیگر در این مورد هم استفاده میشود؟
سوال من درباره فرآیند پخش مویرگی بود. آیا زمانبندی تحویل کالاها مهم است؟
سلام! می خواستم بدونم پخش مویرگی دقیقا چه تاثیری بر روی هزینه های شرکت دارد؟
عالی بود! آیا مواردی هست که شرکتهای پخش مویرگی باید در نظر بگیرند؟
سلام! باعث شگفتی است که پخش مویرگی بر روی قیمت محصولات تأثیر میگذارد.
متنتون عالی بود! آیا در آینده رأی و نظر مشتریان تأثیرگذار خواهد بود؟
با سلام! آیا پخش مویرگی به کاهش هزینههای شرکت کمک میکند؟
با تشکر از شما! آیا شرکتهای پخش مویرگی برای توزیع محصولات خود به چه استراتژیهایی نیاز دارند؟
متن خوبی بود! آیا پخش مویرگی فقط محدود به محصولات غذایی است؟
سلام! برای بقا در بازار، شرکتهای پخش مویرگی باید چه اقداماتی انجام دهند؟
وقت شما بخیر! آیا میتوان پخش مویرگی را به شیوهای سادهتر توضیح داد؟
خیلی خوب بود! چطور میتوان عملکرد سیستمهای پخش را بهبود بخشید؟
با تشکر! امکان استفاده از پخش مویرگی برای لوازم دیجیتال چقدر هست؟
وقت شما بخیر! میخواستم بدونم به جز مواد غذایی، چه کالاهایی از طریق پخش مویرگی عرضه میشوند؟
وقت شما بخیر! چطور میتوان به شیوه بهتری انبار را مدیریت کرد؟
کلام شما خیلی ارزشمند بود! آیا پخش مویرگی نیاز به تخصص خاصی دارد؟
سوالاتم خیلی زیاد شده! پخش سرد و گرم چه تفاوت هایی با هم دارند؟
کلامتان خیلی بیان کننده واقعیتها بود. آیا در پخش مویرگی مشکلات لجستیکی هم وجود دارد؟
با سلام! آیا در پخش مویرگی نرمافزارهای خاصی میتوانند به بهبود کارایی کمک کنند؟
با سلام! آیا در مدیریت این نوع پخش از فناوریهای نوین استفاده میشود؟
بسیار آموزنده بود! آیا در عملکرد پخش مویرگی همیشه نرمافزارهایی در نظر گرفته میشوند؟
سلام! آیا نرم افزارهای خاصی برای حسابداری پخش مویرگی وجود داره؟
متن خیلی خوبی بود! آیا امکان استفاده از پخش مویرگی برای محصولات آرایشی و بهداشتی وجود دارد؟
وقت بخیر! پخش گرم در چه شرایطی انجام میشود و چه محصولاتی را در بر میگیرد؟
سؤال من این است که آیا پخش مویرگی قضیه را فقط به سود مالی ختم میکند؟
متن شما بسیار غنی و آموزنده بود! آیا پخش مویرگی در شرایط فعلی جامعه موفق است؟
متنی که نوشتید خیلی جالب بود! آیا اجناس غیرغذایی هم از طریق پخش مویرگی عرضه میشوند؟
سلام! آیا نیاز به توسعه بیشتر زیرساختهای پخش مویرگی وجود دارد؟
سلام! آیا شرکتهای پخش مویرگی در مدیریت مالی خود از نرمافزارهای خاصی استفاده میکنند؟
ارسال نظر