مدرک بین المللی حسابداری و نحوه دریافت آن

افرادی که در رشته‌های حسابداری تحصیل یا درمشاغل مختلف آن کار می‌کنند با توجه به نوع فعالیت خود و در راستای ارتقاء شغلی می‌توانند مهارتهای تخصصی فراوانی را کسب نمایند. همچنین در سالهای اخیر که بحث مهاجرت گسترش یافت، افراد به دنبال راهی برای اخذ مدارک معتبر و تلاش در جهت کسب موقعیت بهتر جهانی هستند. لذا حسابداران شایسته است که  با مدارک معتبر از جمله مدرک بین المللی حسابداری، نحوه دریافت آن و نکات لازم برای کسب این مدارک و گواهینامه‌ها آشنا شوند.

قبل از اینکه به سراغ معرفی انواع مدارک بین المللی حسابداری برویم بهتر است با مقوله حسابداری بین المللی آشنا شوید.

حسابداری بین المللی چیست؟

این نوع حسابداری روشی است که کلیه اصول حسابداری و استانداردهای حسابداری کشورهای مختلف را در خود جای دارد. افرادی که تمایل به کسب مدرک بین المللی حسابداری دارند باید در دوره‌های بین‌المللی معتبر شرکت و این اصول و قواعد مختلف را یاد بگیرند تا موفق به اخذ مدرک بین المللی حسابداری شوند.

در کشور ما نیز مراکزی وجود دارند که این دوره‌ها و آزمون‌های بین المللی حسابداری در آنجا برگزار می‌شود و افراد می‌توانند جهت شرکت در آن و اخذ مدرک معتبر اقدام کنند.

مدرک بین المللی که یک حسابدار می‌تواند دریافت کند

معتبرترین مدارک حسابداری، مدارک یا گواهینامه‌هایی هستند که متخصصان حسابداری برای ارتقای شغل خود و رشد مجموعه مهارت های خود از آن ها استفاده می کنند. این گواهینامه ها و دوره ها هریک ویژگی ها و مباحث منحصر به فردی دارند که در این مقاله به معرفی آن‌ها می‌پردازیم.

مدرک بین المللی حسابداری

- حسابدار عمومی رسمی CPA (Certified Public Accountant)

این مدرک تا حدودی معادل مدرک حسابدار رسمی در ایران است. و یکی از بالاترین و معتبرترین مدارک حسابداری در دنیا به شمار می آید. حسابداری CPA ابتدا در انگلستان به وجود آمد و سپس در آمریکا به‌عنوان یک رشته تخصصی شناخته شد. برای اخذ این مدرک باید مدرک لیسانس در امور مالی، حسابداری و یا تجاری را کسب کنید. متقاضی کسب مدرک بین المللی  CPA باید 150 ساعت آموزش را به اتمام برساند. آزمون آن در ایران توسط جامعه حسابداران رسمی و در سه‌ماهه پایانی برگزار می‌شود. سرفصل‌های آزمون CPA عبارتند از:

- حسابرسی و تصدیق

- حسابرسی و گزارش‌گیری مالی

- تنظیمات و مقررات قانونی

- محیط کسب‌وکار - مفاهیم مدیریت

- حسابدار مدیریت خبره CMA (Certified Management Accountant)

این دوره در واقع دوره آموزش حسابداری مدیریت است که در انجمن حسابداران خبره مدیریت در انگلستان پدید آمد و مقر آن در لندن است. این انجمن  جزء بزرگ‌ترین مراکز تربیتی و آموزشی حسابداری مدیریت است. داشتن مدرک این دوره نشانه‌ی توانایی فرد در برنامه‌ریزی مالی و تجزیه و تحلیل است. دوره CMA از 15 درس تشکیل و در سه سطح ارایه می‌شود:

1- سطح اول CMA ، سطح Business level است که در آن پنج آزمونc4, c3,c2,c1  و c5 وجود دارد. در این سطح اول، اصول کلی حسابداری مورد بررسی قرار می‌گیرند.

2- در سطح دوم یا Managerial level شش آزمون (p1,p2- p4, p5 – p7, p8) برگزار می‌شود که به سه بخش حسابداری (Accounting)، مدیریت (Management) و  مالی  (Finance)تقسیم می‌شوند:

 حسابداری (Accounting)

P1: Management Accounting- Performance Evaluation

P2: Management Accounting- Decision Management

مدیریت (Management)  

P4: Organizational Management & Information Systems

P5: Integrated Management

 مالی ( Finance)

P7: Financial Accounting & Tax Principles

P8: Financial Analysis

3- Strategic level یا سطح سوم شامل سه درس p6, p3  و  p9است که هر کدام از آن‌ها به نحوی در ادامه بخش‌های سه‌گانه سطح دوم هستند. این سه درس عبارتند از:

P3: Management Accounting – Risk & Control Strategy

P6: Management Accounting – Business Strategy

P9: Management Accounting – Financial Strategy

آزمون نهایی دوره CMA نیز  TOP CIMA  (P10) نام دارد و افرادی که در هر 15 آزمون موفق شوند، مدرک    CMA  را اخذ می‌کنند.

برخورداری از حداقل مدرک کارشناسی و دانش زبان انگلیسی از شرایط شرکت در این آزمون است. متاسفانه در حال حاضر این آزمون‌ها در ایران برگزار نمی‌شوند.

-انجمن حسابداران خبره ACCA (Association of Chartered Certified Accountant)

ACCA یا انجمن حسابداران خبره در انگلیس است و 120 سال قدمت دارد. دارندگان این مدرک به صورت تخصصی دارای مهارت‌های حسابداری، حسابداری صنعتی و حسابرسی مالی هستند. مقر این انجمن در گلاسکو است و در بسیاری از کشورها یک جامعه حسابداری بین‌المللی محسوب می‌شود. برای شرکت در این دوره و اخذ مدرک بین ‌المللی نیاز به مدرک دانشگاهی نیست. آزمون آن در بسیاری از کشورها از جمله ایران نیز دو بار در سال برگزار می‌شود.

دوره‌های ACCA  در دو سطح اصلی مقدماتی و سطح تخصصی برگزار می‌شوند. هر سطح اصلی نیز خود دارای دو زیرمجموعه است.

الف- سطح مقدماتی دارای دو زیر مجموعه دروس دانشی (Knowledge) و دروس مهارتی (Skills) است (از F1 تا  F9).

ب- سطح تخصصی نیز به دروس اصلی (Essentials) و دروس اختیاری (Options) تقسیم می‌شود (از P1 تا P7 ).

افرادی که که مدرک لیسانس و بالاتر در رشته حسابداری دارند، از چهار درس ابتدایی (F1 تا F4) معاف هستند. اما با وجود معافیت باید هزینه آزمون را پرداخت کنند.

برای کسب مدرک ACCA نیاز به ارایه 3 سال سابقه کار مورد تایید است و می‌توان آن را در ابتدای آزمون، میانه و یا بعد از پایان آزمون‌ها ارایه داد.

انجمن حسابداران خبره در انگلیس برای افراد داراری مدرک ACCA ، فرصت‌های شغلی مختلفی را در سراسر جهان معرفی می‌کند. جهت اطلاع نسبت به این فرصت‌ها می‌توانید به وب‌سایت رسمی ACCA به آدرس  acca.org  مراجعه کنید.

- مدرک بین المللی / تحلیلگر مالی خبره  (CFA)

یکی دیگراز معتبرترین مدارک حسابداری است. این مدرک توانایی های یک حسابدار مالی را در مورد مدیریت پورتفولیو، اقتصاد، استانداردهای حرفه ای و تجزیه و تحلیل سرمایه گذاری تایید می‌کند. این مدرک که جزء یکی از معروف ترین گواهینامه‌های مالی و سرمایه گذاری در دنیاست، در ایران نیز با استقبال خوبی همراه بود. اما این آزمون در ایران برگزار نمی شود؛ افراد متقاضی می توانند برای شرکت در آزمون به کشور ترکیه، امارات یا کشور ارمنستان بروند.

این آزمون دارای 3 سطح است و پیش نیاز ثبت‌نام جهت گواهینامه حرفه‌ای بین‌المللی CFA برخورداری از مدرک کارشناسی و یا دانشجوی سال آخر مقطع کارشناسی است. متقاضی بعد از قبولی در آزمون سطح 3 با ارایه 4 سال سابقه کار حرفه‌ای در حوزه مالی و سرمایه‌گذاری، موفق به دریافت مدرک و در نتیجه دریافت لقب تحلیلگر خبره مالی می‌شود.

- مدرک بین المللی / بازرس گواهی تقلب یا بازرس فساد گواهی شده   (CFE)

گواهی نامه "بازرس فساد گواهی شده"  (CFE) را توسط انجمن بازرسان فساد گواهی شده  (ACFE) به افراد متقاضی واجد شرایط می‌دهند. این مدرک بیانگر دانش و تجربه فرد در پیش گیری تقلب، کشف و توقف فساد است. بازرس فساد گواهی شده در واقع برای شناسایی نشانه های خطر و کشف فساد آموزش می بیند؛ لذا باید یک مجموعه منحصربه فرد از تخصص های مختلف از جمله آشنایی با معاملات مالی پیچیده، روش های انجام آن ها، ترفندهای گوناگون فساد، فرایندهای دادرسی و. . . را داشته باشد.

داوطلبی که می خواهد عنوان گواهی CFE را به دست آورد باید در آزمون نوشتاری که از سوی  ACFE برگزار می‌شود و شامل چهار سرفصل زیر است، موفق شوند:

- پیش گیری و متوقف کردن فساد؛

- تراکنش های مالی مفسادانه؛

- بازرسی فساد؛

- عناصر حقوقی فساد.

-مدرک بین المللی / حسابرس داخلی رسمی  (CIA)

 افرادی که به دنبال حرفه حسابرس داخلی هستند، مدرک CIA یک مدرک بین‌المللی برای حسابرسان داخلی است که توسط انجمن بین المللی حسابرسان داخلی (IIA) صادر می‌شود. افراد حسابرس که به دنبال اخذ این گواهینامه هستند، باید دارای مدرک کارشناسی و دو سال تجربه کاری در زمینه حسابرسی داخلی باشند.

فردی که داراری این مدرک است می‌تواند به یک پست اجرایی مانند مدیر اجرایی حسابرسی، معاون مدیرعامل و حتی سمت مدیر عاملی دست یابد.

- مدرک بین المللی / حسابدار رسمی مدیریت جهانی  (CGMA)

CGMA یک گواهینامه جهانی برای CPA است که در تجارت و دولت کار می کنند. این مهارت ها، تخصص حسابداری مدیریت شما را در ایجاد استراتژی که همه زمینه های کسب و کار را به هم مرتبط می کند، تایید می کند. این گواهینامه توسط AICPA (انجمن حسابداران رسمی آمریکا) و موسسه حسابداران مدیریت خبره (CIMA) ارایه می شود.

- مدرک بین المللی / حسابرسی خدمات مالی  (FSAC)

این مدرک، یک گواهینامه تخصصی است که توسط موسسه حسابرسان داخلی ارایه می شود. این مدرک جایگزین اعتبار حسابرس خدمات مالی خبره (CFSA) است. همچنین برای افرادی که علاقه مند به مشاغل حسابرسی، تقلب و مدیریت ریسک هستند، مناسب است.

سایر گواهینامه‌های معتبر

- گواهینامه (حسابدار رسمی) جامعه حسابداران رسمی ایران

- گواهینامه (مشاور رسمی مالیاتی )جامعه مشاوران رسمی مالیاتی ایران

- گواهینامه (کارشناسی رسمی دادگستری) کانون کارشناسان رسمی دادگستری ومرکز امورمشاوران قوه قضاییه

- گواهی بین المللی فنی و حرفه ای (کارت مهارت)

این مدرک به عنوان معتبرترین مدرک ارایه شده توسط سازمان فنی و حرفه ای به شمار می رود که در خارج از کشور نیز قابلیت استعلام دارد و دریافت آن منوط به قبولی در آزمون های عملی سازمان فنی حرفه ای است.

سخن آخر

در این مقاله مهم ترین مدارک بین المللی حسابداری را معرفی کردیم و در مورد ویژگی‌های هریک توضیحاتی داده شد. افراد با اهداف مختلفی اقدام به کسب هر یک از این مدارک می‌کنند. برخی افراد به قصد مهاجرت، برخی جهت ارتقاء شغلی خود و یا گسترش دانش و مهارت. لذا قبل از انتخاب یک دوره جهت کسب مدرک، هدف خود را تعیین کنید و در راستای آن قدم بردارید.

بیشتر بخوانید: بهترین دوره حسابداری بازار کار