صورت وضعیت و انواع بیمه در قراردادهای پیمانکاری

در این مقاله قصد داریم شما را با صورت وضعیت و انواع بیمه در قراردادهای پیمانکاری آشنا کنیم.

منظور از صورت وضعیت چیست؟

صورت وضعیت، فرمی است که در آن مقدار کاری که توسط پیمانکار انجام میشه ثبت‌ و به کارفرما ارایه می شود. درواقع می توان گفت نامه عمل پیمانکار در قرارداد هست که تنظیم شده و در تاریخ‌های مقرر به کارفرما ارایه می شود. صورت‌وضعیت باعث میشه که پیمانکار بتواند به حقوقش در پروژه ی مربوطه برسد.

در ثبت صورت وضعیت باید:

مواردی را به‌عنوان کسورات کسر نمود ازجمله بیمه‌ای که مربوط به آن قرارداد هست تا کارفرما از پرداخت بیمه در پایان پروژه اطمینان پیدا کند. تا پایان مقاله با ما همراه باشید.

صورت وضعیت چه زمانی تنظیم می شود؟

اصولاً صورت وضعیت در قرارداد پیمانکاری آخر هرماه توسط پیمانکار تهیه و به مهندس ناظر پروژه تحویل داده می شود، مهندس ناظر به مهندس مشاور و درنهایت به دست کارفرما میرسد. بررسی، تایید و درنهایت پرداخت مبلغ تایید شده توسط کارفرما صورت می گیرد. البته این زمان در قراردادهای دولتی الزامیِ اما در قراردادهای خصوصی با توجه به توافقی که بین کارفرما و پیمانکار بسته می شود قابل‌تغییر هست.

اگر صورت وضعیت توسط پیمانکار ارایه نشود تکلیف چیست؟

اگر در موعد مقرر توسط پیمانکار تحویل داده نشود، مهندس مشاور با هزینه پیمانکار اقدام به تنظیم صورت‌وضعیت کرده و سپس این صورت‌وضعیت توسط کارفرما پرداخت می شود.

توجه:

نکته اصلی در عدم تحویل صورت‌وضعیت قراردادهای پیمانکاری توسط پیمانکار، سلب حق اعتراض از پیمانکار در خصوص صورت‌وضعیت تحویلی هست.

چه زمانی مبلغ صورت وضعیت پرداخت می شود؟

از زمانی که صورت وضعیت به دست کارفرما می‌رسد تا 10 روز بعدازآن فرصت پرداخت دارد. در ضمن اگر پیمانکار به هر دلیلی صورت‌وضعیت را ارایه نکند، مهندس مشاور با هزینه پیمانکار صورت‌وضعیت را تنظیم و در دستور پرداخت قرار میدهد و از همه مهم‌تر اینکه پیمانکار حق اعتراض نخواهد داشت.

آیا صورت وضعیت همیشه مورد تایید کارفرما است؟

مسلماً جواب سوال خیر است. صورت‌وضعیت در قرارداد پیمانکاری اگر مورد تایید کارفرما نباشد، کارفرما ایرادات را به مهندس مشاور اعلام میکند تا صورت وضعیت اصلاحی را ارایه کند، پس متوجه شدیم که اصلاحات توسط پیمانکار صورت نمی گیرد؛ اما 70 درصد از صورت‌وضعیت تایید نشده را به پیمانکار به‌صورت علی‌الحساب پرداخت میکند.

اگر پیمانکار مبلغ صورت وضعیت را دریافت نکند ضمانت اجرایی دارد؟

خیر. متاسفانه پیمانکار برخلاف کارفرما که ضمانت‌نامه‌های متعددی برای تعهد انجام کار و حسن انجام کار دریافت می کند، پیمانکار هیچ ضمانت اجرایی برای دریافت مبلغ صورت‌وضعیت‌های خودش را ندارد. اما می تواند از تاریخ عدم پرداخت صورت‌وضعیت‌ها، مطالبه خسارت روزانه کرده یا با مکاتبه رسمی از طریق ارسال اظهارنامه، از حق حبس خود در عقود معوض استفاده کند و از انجام ادامه کار خودداری کند.

در نظر داشته باشید که نتیجه  چنین دعواهایی به عوامل زیادی بستگی دارد و احتمال نرسیدن پیمانکار به مبلغ موردنظر را زیاد میکند.

انواع صورت وضعیت در پیمان

2 مدل صورت وضعیت در پیمانکاری به نام موقت و قطعی داریم.

صورت وضعیت موقت:

صورت‌وضعیت‌هایی که تا قبل از تکمیل کامل پروژه توسط مهندس مشاور و نماینده پیمانکار امضاشده و به‌صورت ماهانه تنظیم می شود را صورت وضعیت موقت می گویند که بعد از بررسی و تایید کارفرما و کسر کسورات مبلغ به پیمانکار پرداخت می شود.

کسورات شامل:

• قسط‌های پیش دریافت پیمان (پیش‌پرداخت)

• 10% بابت سپرده حسن انجام کار

• 5% بابت سپرده بیمه

صورت وضعیت قطعی:

به آخرین صورت‌وضعیت صادر شده صورت‌وضعیت قطعی می گوییم. دقت داشته باشید در این صورت وضعیت سپرده حسن انجام کار 5% لحاظ میشه و سپرده بیمه اصلاً لحاظ نمی شود.

در ادامه ثبت سند مربوط به‌صورت وضعیت‌ها را خواهیم داشت اما قبل از اون بهتر است با انواع قرارداد و نرخ‌های بیمه آشنا شوید.

نمونه ی صورت وضعیت

صورت‌وضعیتی که می‌بینید دومین صورت‌وضعیتی است که شرکت عمران آبادگران کوشا (پیمانکار) برای شهرداری (کارفرما) ارسال کرده و مبلغ اون 1/260/000/000 ریالِ، دقت داشته باشید که صورت‌وضعیت‌ها به‌صورت تجمیعی صادر میشوند بنابراین مبلغ اصل این صورت وضعیت 810/000/000 ریال هست زیرا آخرین صورت‌وضعیتی که صادرشده به مبلغ 450/000/000 ریال هست. متونید جزییات بیشتر را در تصویر مشاهده کنید.

بیمه تامین اجتماعی در پیمان ها

در قراردادهای پیمانکاری، بیمه ازاین‌جهت دارای اهمیت هست که پروژه‌های مختلف ساخت‌وساز انواع خطرات را برای نیروی انسانی، مصالح، ماشین‌آلات و در کل سرمایه آن‌ها را تهدید می کند. در این مورد با توجه به ماهیت و فلسفه ایجاد صنعت بیمه که درواقع مدیریت کننده خطرات و ریسک هستند و لزوم  ارتباط بیمه با پروژه‌های کاری  مشخص می شه و به همین خاطر سازمان تامین اجتماعی انواع بیمه با نرخ‌های متفاوت را برای پروژه‌های مختلف در نظر می گیرد.

انواع قراردادها و بیمه های آن

قراردادها به سه دسته عمرانی، غیر عمرانی و خاص تقسیم‌بندی می شوند

• قراردادهای عمرانی

در این قراردادها کارفرما ارگان دولتی است و بودجه آن نیز توسط دولت تامین می‌گردد. نرخ بیمه در این قرارداد  6.6% می‌باشد که 1.6% درصد آن سهم پیمانکار و 5% آن سهم کارفرماست.

• قراردادهای غیر عمرانی

این قرارداد بین نهادهای دولتی و خصوصی و با بودجه  غیردولتی انعقاد می شود. اگر پیمانکار تهیه مواد و مصالح  و پرداخت حقوق و دستمزد پرسنل را بر عهده بگیرد نرخ بیمه‌اش  7.8% و اگر کارفرما تهیه مواد و مصالح و پرداخت حقوق و دستمزد پرسنل را بر عهده بگیرد با نرخ بیمه 16.67%محاسبه خواهد شد.

• قراردادهای خاص

بین اشخاص و شرکت‌های مختلف و با حق بیمه توافقی است.

آموزش ثبت سند حسابداری صورت وضعیت

با توجه به‌صورت وضعیتی که بالا به‌عنوان نمونه ارایه شد و توضیحات اضافه‌تر آموزش ثبت سند حسابداری صورت‌وضعیت را خواهیم داشت.

اطلاعات پروژه:

فاکتور فروش صورت وضعیت موقت شماره 2:

بعد از اینکه صورت‌وضعیت مورد تایید کارفرما قرار گرفت، پیمانکار فاکتور فروش را صادر می کند.

ثبت سند حسابداری صورت وضعیت موقت شماره 2:

محاسبات مربوط به صورت وضعیت ثبتی:

برگه مفاصا حساب بیمه تامین اجتماعی چیست؟

برگه‌ای است که نشان می‌دهد پیمانکار تمام بیمه‌های مربوط به کارکنان پروژه را پرداخت کرده و می‌تواند سپرده بیمه‌هایی که درهرصورت وضعیت دریافت نکرده بود را از کارفرما دریافت کند.

مراحل دریافت برگه مفاصا حساب تامین اجتماعی

پیمانکار با در دست داشتن قرارداد به بیمه تامین اجتماعی مراجعه کرده و یک ردیف پیمان برای اون پروژه خاص دریافت می‌کند. با توجه به قرارداد نرخ مربوط به بیمه پروژه مشخص می‌شود. پیمانکار هرماه روی لیست حقوق، بیمه کارکنان پروژه را پرداخت می‌کند. در پایان پروژه، پیمانکار با فیش‌های پرداختی به بیمه مراجعه کرده و اگر مبلغی از بیمه باقی‌مانده باشد، بیمه فیشی را صادر و پیمانکار ملزم به پرداخت می‌شود تا بتواند برگ مفاصا را دریافت و به کارفرما تحویل دهد تا مبالغ مربوط به سپرده بیمه که بر روی هر صورت‌وضعیت کسر شده را دریافت کند.

در پایان

برای آشنایی بیشتر با مباحث پیمانکاری می‌توانید در دوره کارورزی حسابداری سطح پیشرفته (شرکتهای پیمانکاری) شرکت کنید.