آموزش سامانه معاملات فصلی+ راهنمای مراحل ورود به سامانه
تاریخ انتشار: 1402/01/11
سامانه معاملات فصلی یکی از سامانه های کاربردی و نسبتا جدید در حوزه مالیات است که مودیان مالیاتی از آن برای ارسال معاملات فصلی خود استفاده می کنند. با توجه به اینکه دیگر روش حضوری و دستی برای ارسال معاملات وجود ندارد و به صورت غیر حضوری ( آنلاین ) از طرق سامانه امکان پذیر است بنابراین تمام مودیان باید نحوه کار با این سامانه را یاد بگیرند. در این مقاله قصد داریم که شما را بیشتر با این سامانه آشنا کنیم و روش ورود به سایت،همچنین نحوه ثبت صورت معاملات فصلی را توضیح دهیم.
به کلیه‌ی خریدوفروش‌هایی که مؤدیان (اعم ازحقیقی یا حقوقی) در مدت زمان معین انجام می‌دهند معاملات فصلی می گویند. در واقع، این مدت زمان معین به‌صورت سه ماهه (فصلی) بوده و آغاز هر فصل خورشیدی، آغاز دوره سه ماهه است.
برای ارسال معاملات فصلی سامانه ای به نام سامانه معاملات فصلی که از زیرمجموعه های سایت عملیات الکترونیک مالیاتی کشور است ایجاد شد که تمامی مودیان مالیاتی باید ظرف مدت 45 روز از پایان فصل از طریق این سامانه برای ارسال اظهارنامه‌ها و معاملات فصلی خود اقدام نمایند. سازمان امور مالیاتی کشور با ایجاد این سامانه امکان فرار مالیاتی و عدم پرداخت مالیات ها را کاهش داد.
مودیان مالیاتی ملزم به ثبت اطلاعات مربوط به خرید و فروش‌های خود در طول یک فصل در این سامانه هستند. به عبارت دیگر کلیه‌ی افراد مشمول، موظف به ارسال اطلاعات معاملات فصلی خود در این سامانه می باشند. تا اطلاعات لازم برای کارشناسان سازمان مالیاتی کشور جهت بررسی و نظارت گزارشات فراهم شود.
بر اساس ماده 169 قانون مالیات های مستقیم، سه گروه از اشخاص موظف به ارسال صورت معاملات فصلی خود برای سازمان امور مالیاتی کشور هستند:
1- اشخاص حقوقی
2- اشخاص‌حقیقی و صاحبان مشاغل مشمول گروه اول موضوع ماده 2 آیین نامه اجرایی ماده 95 قانون
3- صاحبان مشاغل مشمول قانون مالیات ارزش افزوده
تمام مودیان مالیاتی باید ظرف مدت 45 روز از پایان فصل لیست و گزارش مربوط به خرید و فروش ها و معاملات فصلی خود را به سازمان امور مالیاتی کشور ارسال نمایند. به عنوان مثال، مهلت ارسال صورت معاملات فصلی بهار، تا 15 مرداد ماه است.
افراد برای ورود به سامانه ارسال معاملات فصلی باید از طریق آدرس tax.gov.ir اقدام کنند. بیشتر خدمات مربوط به مالیات از طریق این سامانه امکان پذیر است.
- بنابراین جهت ورود به سامانه ابتدا در مرورگر خود سامانه عملیات الکترونیک مالیاتی را جستجو کنید، در صفحه نتایج جستجو روی لینکی به آدرس tax.gov.ir که در تصویر زیر مشاهده می کنید، کلیک تا وارد سایت سازمان امور مالیاتی کشور شوید.
- با ورود به این سایت روی گزینه صورت معاملات فصلی الکترونیکی کلیک کنید تا وارد سامانه دریافت و پردازش اطلاعات صورت معاملات فصلی موضوع ماده 169 ق.م.م شوید.
- در صفحه جدید یک سری اطلاعات و راهنمایی هایی در مورد سامانه معاملات فصلی می بینید، پایین توضیحات ، گزینه سامانه صورت معاملات را کلیک کنید.
این مرحله ممکن است پیام تصویر زیربرای شما ظاهر شود:
- در صفحه جدید، کادرهای مربوط به نام کاربری و رمز عبوری را که موقع ثبت نام در سایت عملیات الکترونیک مالیاتی قبلا دریافت کردید، پر و بعد از تایپ تصویر امنیتی دکمه ورود را بزنید.
-اکنون همانطور که در تصویر می بینید ، مراحل ورود به سامانه ارسال معاملات فصلی به پایان رسید و شما وارد سامانه می شوید و می توانید عملیات مالی مربوطه را انجام دهید.
1- بعد از ورود به سامانه، گزینه های مربوط به گزارش خرید،فروش و...را در صفحه مشاهده می کنید که با انتخاب هر کدام از آنها ثبت مربوط به گزارش معاملات خود را می توانید انجام دهید. مثلا برای ثبت گزارش خرید روی گزینه گزارش خرید کلیک کنید.
2- در این قسمت، اطلاعات مربوط به گزارشات قبلی و اطلاعات کاربری آن در پایین صفحه قابل مشاهده است. برای ثبت یک گزارش جدید و ثبت اطلاعات معاملات خود در سامانه معاملات فصلی باید دکمه «ایجاد» را کلیک کنید.
3- در ادامه وارد صفحه دیگری می شوید. در این صفحه فصل و سال را تعیین و ثبت کنید و دکمه "ثبت و جدید" را بزنید تا امکان ورود اطلاعات فصل بعدی برای شما فراهم شود.
4- در این مرحله وارد قسمت مربوط به فرم گزارش در سامانه اظهار معاملات فصلی می شوید. که در این بخش باید اطلاعات مربوط به خرید یا فروش خود را به طور صحیح وارد و سپس تایید کنید.
5- بعد از تکمیل اطلاعات، اگر دکمه ثبت را بزنید رکورد جدید ایجاد و در جدول به نمایش در می آید. در این جدول یک سری فصل های دیگری از سالهای متناوب قبلی هستند که همه ثبت نهایی شدند و یک کد رهگیری روبه روی هر کدام می باشد. در این مرحله ثبت اولیه انجام شد ولی هنوز کد رهگیری دریافت نکردیم.
بعد از ثبت اولیه، روی فصلی که وضعیت آن ثبت اولیه است و هنوز کد رهگیری ندارد دوبار کلیک میکنیم تا جزئیات اطلاعات مانند مبالغ ریالی، تعداد کل رکوردها و... نمایش داده شود. اگر روی نمایش جزئیات بزنیم، جزئیات گزارش فروش یا خرید را نشان می دهد. اگر روی دکمه ثبت نهایی بزنید، برگه ای تحت عنوان رسید اطلاعات ارسالی فروش (خرید) برای تاییدیه به ما نشان می دهد.
با زدن دکمه تایید ، پیام اطلاعات با موفقیت ذخیره شد را به همراه کد رهگیری به ما می دهد و به این صورت گزارش فروش(خرید) ارسال نهایی می شود. با ارسال نهایی تکلیف قانونی صورت معاملات فصلی خرید و فروش ما به پایان می رسد.
حتما بعد از دریافت کد رهگیری از برگه رسید اطلاعات یک کپی ذخیره یا چاپ داشته باشید که در صورت نیاز بتوانید آن را ارائه دهید.
در این سامانه، مودیان مالیاتی می توانند نسبت به ثبت و ارسال اطلاعاتی از جمله خرید و فروش ، پرداخت و دریافت بابت قراردادها، صادرات، واردات، بیمه و اجاره اقدام نمایند.
دو روش برای ثبت و ارسال اطلاعات معاملات در سامانه وجود دارد.
1- روش برخط (online ): این روش برای آن گروه از مودیانی می باشد که در سامانه الکترونیکی ثبت نام مودیان ، مرحله پیش ثبت نام و اعتبار سنجی مربوطه را طی کردند و کد کاربری و کلمه عبور مرحله دوم را از طریق پاکت پستی مخصوص دریافت نمودند. برای این گروه از مودیان با ورود به سامانه، امکان ثبت فرم هایی مانند ثبت گزارش خرید، فروش، گزارش اطلاعات کارفرما و پیمانکار در پیمان های بلند مدت، گزارشات واردات و صادرات،ثبت گزارش اجاره و... برحسب نوع اطلاعات فراهم می باشد.
پس از تکمیل اطلاعات هر فرم با استفاده از گزینه ثبت نهایی، اطلاعات در سیستم ثبت می شود.
دقت کنید که فقط یک بار مجوز ویرایش پس از ثبت نهایی به ازای هر رکورد اطلاعاتی امکان پذیر است.
2- روش غیر برخط (offline ) :
در این روش مودی ، نرم‌افزار صورت معاملات فصلی را در وب سایت سازمان امور مالیاتی دانلود و در سیستم خود اجرا می‌کند. پس از اجرای نرم‌افزار تا پایان ثبت گزارش‌ها، نیازی به اینترنت نمی باشد و فقط در زمان ارسال گزارشات صورت معاملات باید به اینترنت وصل باشید.
ارسال صورت معاملات فصلی اختیاری نیست و در صورت عدم ثبت جریمه می شوند. طبق ماده ۱۶۹ قانون مالیات‌های مستقیم، اگرمودیان مشمول در موعد مقرر، اقدام به ارسال گزارش نکنند، باید به میزان 1% مبلغ معاملاتی که فهرست آنها در موعد مقرر ارسال نشده است، جریمه بدهند.
1- زمان ارسال صورت معاملات فصلی چه زمانی است؟
تمام مودیان مشمول باید گزارش معاملات خود را به صورت فصلی، تا یک ماه بعد از پایان تحویل نمایند
2- عدم ارسال به موقع معاملات فصلی چه جرائمی دارد؟
در صورت عدم ارسال ، مشمول جریمه ای معادل 1% مبلغ معاملاتی که فهرست آنها ارسال نشده، می‌شوید.
3- در مورد افرادی که فاقد شماره اقتصادی هستند چکار باید کرد؟
اشخاص حقیقی و حقوقی موظفند تا وقتی که برای آنها شماره اقتصادی صادر نشده از شماره ملی برای اشخاص حقیقی و شناسه ملی برای اشخاص حقوقی به جای شماره اقتصادی درمعاملات استفاده کنند.
4- اگر سال مالی شرکتی در اواسط یکی از فصل‌ها باشد ارسال معاملات فصلی چگونه انجام می شود؟
چنانچه انتهای سال مالی در خلال یکی از فصل‌های سال شمسی باشد، برای فصل شمسی مذکور دو فهرست معامله تنظیم و ارسال می کنند به صورتی که از ابتدای فصل شمسی تا پایان سال مالی یک فهرست و همچنین از ابتدای سال مالی تا پایان فصل شمسی مذکور نیز یک فهرست جداگانه ارسال می‌نمایند.
در این مقاله نحوه ورود به سامانه معاملات فصلی ، ثبت اولیه گزارشات و ارسال نهایی آنها را توضیح دادیم. اگر سوالی در زمینه ارسال صورت معاملات فصلی دارید که با خواندن این مقاله پاسخ خود را دریافت نکردید، سوال خود را کامنت بگذارید. حصین حاسب خوشحال می شود که بتواند پاسخگوی شما باشد.
معاملات فصلی به چه معاملاتی گویند؟
به کلیه‌ی خریدوفروش‌هایی که مؤدیان (اعم ازحقیقی یا حقوقی) در مدت زمان معین انجام می‌دهند معاملات فصلی می گویند. در واقع، این مدت زمان معین به‌صورت سه ماهه (فصلی) بوده و آغاز هر فصل خورشیدی، آغاز دوره سه ماهه است.
سامانه معاملات فصلی چه سامانه‌ای است؟
برای ارسال معاملات فصلی سامانه ای به نام سامانه معاملات فصلی که از زیرمجموعه های سایت عملیات الکترونیک مالیاتی کشور است ایجاد شد که تمامی مودیان مالیاتی باید ظرف مدت 45 روز از پایان فصل از طریق این سامانه برای ارسال اظهارنامه‌ها و معاملات فصلی خود اقدام نمایند. سازمان امور مالیاتی کشور با ایجاد این سامانه امکان فرار مالیاتی و عدم پرداخت مالیات ها را کاهش داد.
چه افرادی باید در سامانه معاملات فصلی ثبت نام کنند؟
مودیان مالیاتی ملزم به ثبت اطلاعات مربوط به خرید و فروش‌های خود در طول یک فصل در این سامانه هستند. به عبارت دیگر کلیه‌ی افراد مشمول، موظف به ارسال اطلاعات معاملات فصلی خود در این سامانه می باشند. تا اطلاعات لازم برای کارشناسان سازمان مالیاتی کشور جهت بررسی و نظارت گزارشات فراهم شود.
بر اساس ماده 169 قانون مالیات های مستقیم، سه گروه از اشخاص موظف به ارسال صورت معاملات فصلی خود برای سازمان امور مالیاتی کشور هستند:
1- اشخاص حقوقی
2- اشخاص‌حقیقی و صاحبان مشاغل مشمول گروه اول موضوع ماده 2 آیین نامه اجرایی ماده 95 قانون
3- صاحبان مشاغل مشمول قانون مالیات ارزش افزوده
مهلت ارسال گزارشات معاملات فصلی
تمام مودیان مالیاتی باید ظرف مدت 45 روز از پایان فصل لیست و گزارش مربوط به خرید و فروش ها و معاملات فصلی خود را به سازمان امور مالیاتی کشور ارسال نمایند. به عنوان مثال، مهلت ارسال صورت معاملات فصلی بهار، تا 15 مرداد ماه است.
ورود به سامانه
افراد برای ورود به سامانه ارسال معاملات فصلی باید از طریق آدرس tax.gov.ir اقدام کنند. بیشتر خدمات مربوط به مالیات از طریق این سامانه امکان پذیر است.
- بنابراین جهت ورود به سامانه ابتدا در مرورگر خود سامانه عملیات الکترونیک مالیاتی را جستجو کنید، در صفحه نتایج جستجو روی لینکی به آدرس tax.gov.ir که در تصویر زیر مشاهده می کنید، کلیک تا وارد سایت سازمان امور مالیاتی کشور شوید.
- با ورود به این سایت روی گزینه صورت معاملات فصلی الکترونیکی کلیک کنید تا وارد سامانه دریافت و پردازش اطلاعات صورت معاملات فصلی موضوع ماده 169 ق.م.م شوید.
- در صفحه جدید یک سری اطلاعات و راهنمایی هایی در مورد سامانه معاملات فصلی می بینید، پایین توضیحات ، گزینه سامانه صورت معاملات را کلیک کنید.
این مرحله ممکن است پیام تصویر زیربرای شما ظاهر شود:
- در صفحه جدید، کادرهای مربوط به نام کاربری و رمز عبوری را که موقع ثبت نام در سایت عملیات الکترونیک مالیاتی قبلا دریافت کردید، پر و بعد از تایپ تصویر امنیتی دکمه ورود را بزنید.
-اکنون همانطور که در تصویر می بینید ، مراحل ورود به سامانه ارسال معاملات فصلی به پایان رسید و شما وارد سامانه می شوید و می توانید عملیات مالی مربوطه را انجام دهید.
روش ثبت اظهارنامه های مالیاتی و صورت معاملات فصلی درسامانه
1- بعد از ورود به سامانه، گزینه های مربوط به گزارش خرید،فروش و...را در صفحه مشاهده می کنید که با انتخاب هر کدام از آنها ثبت مربوط به گزارش معاملات خود را می توانید انجام دهید. مثلا برای ثبت گزارش خرید روی گزینه گزارش خرید کلیک کنید.
2- در این قسمت، اطلاعات مربوط به گزارشات قبلی و اطلاعات کاربری آن در پایین صفحه قابل مشاهده است. برای ثبت یک گزارش جدید و ثبت اطلاعات معاملات خود در سامانه معاملات فصلی باید دکمه «ایجاد» را کلیک کنید.
3- در ادامه وارد صفحه دیگری می شوید. در این صفحه فصل و سال را تعیین و ثبت کنید و دکمه "ثبت و جدید" را بزنید تا امکان ورود اطلاعات فصل بعدی برای شما فراهم شود.
4- در این مرحله وارد قسمت مربوط به فرم گزارش در سامانه اظهار معاملات فصلی می شوید. که در این بخش باید اطلاعات مربوط به خرید یا فروش خود را به طور صحیح وارد و سپس تایید کنید.
5- بعد از تکمیل اطلاعات، اگر دکمه ثبت را بزنید رکورد جدید ایجاد و در جدول به نمایش در می آید. در این جدول یک سری فصل های دیگری از سالهای متناوب قبلی هستند که همه ثبت نهایی شدند و یک کد رهگیری روبه روی هر کدام می باشد. در این مرحله ثبت اولیه انجام شد ولی هنوز کد رهگیری دریافت نکردیم.
ارسال نهایی در سامانه معاملات فصلی
بعد از ثبت اولیه، روی فصلی که وضعیت آن ثبت اولیه است و هنوز کد رهگیری ندارد دوبار کلیک میکنیم تا جزئیات اطلاعات مانند مبالغ ریالی، تعداد کل رکوردها و... نمایش داده شود. اگر روی نمایش جزئیات بزنیم، جزئیات گزارش فروش یا خرید را نشان می دهد. اگر روی دکمه ثبت نهایی بزنید، برگه ای تحت عنوان رسید اطلاعات ارسالی فروش (خرید) برای تاییدیه به ما نشان می دهد.
با زدن دکمه تایید ، پیام اطلاعات با موفقیت ذخیره شد را به همراه کد رهگیری به ما می دهد و به این صورت گزارش فروش(خرید) ارسال نهایی می شود. با ارسال نهایی تکلیف قانونی صورت معاملات فصلی خرید و فروش ما به پایان می رسد.
توجه:
حتما بعد از دریافت کد رهگیری از برگه رسید اطلاعات یک کپی ذخیره یا چاپ داشته باشید که در صورت نیاز بتوانید آن را ارائه دهید.
در سامانه معاملات فصلی چه کارهایی انجام می شود
در این سامانه، مودیان مالیاتی می توانند نسبت به ثبت و ارسال اطلاعاتی از جمله خرید و فروش ، پرداخت و دریافت بابت قراردادها، صادرات، واردات، بیمه و اجاره اقدام نمایند.
دو روش برای ثبت و ارسال اطلاعات معاملات در سامانه وجود دارد.
1- روش برخط (online ): این روش برای آن گروه از مودیانی می باشد که در سامانه الکترونیکی ثبت نام مودیان ، مرحله پیش ثبت نام و اعتبار سنجی مربوطه را طی کردند و کد کاربری و کلمه عبور مرحله دوم را از طریق پاکت پستی مخصوص دریافت نمودند. برای این گروه از مودیان با ورود به سامانه، امکان ثبت فرم هایی مانند ثبت گزارش خرید، فروش، گزارش اطلاعات کارفرما و پیمانکار در پیمان های بلند مدت، گزارشات واردات و صادرات،ثبت گزارش اجاره و... برحسب نوع اطلاعات فراهم می باشد.
پس از تکمیل اطلاعات هر فرم با استفاده از گزینه ثبت نهایی، اطلاعات در سیستم ثبت می شود.
دقت کنید که فقط یک بار مجوز ویرایش پس از ثبت نهایی به ازای هر رکورد اطلاعاتی امکان پذیر است.
2- روش غیر برخط (offline ) :
در این روش مودی ، نرم‌افزار صورت معاملات فصلی را در وب سایت سازمان امور مالیاتی دانلود و در سیستم خود اجرا می‌کند. پس از اجرای نرم‌افزار تا پایان ثبت گزارش‌ها، نیازی به اینترنت نمی باشد و فقط در زمان ارسال گزارشات صورت معاملات باید به اینترنت وصل باشید.
جریمه عدم ارسال معاملات فصلی
ارسال صورت معاملات فصلی اختیاری نیست و در صورت عدم ثبت جریمه می شوند. طبق ماده ۱۶۹ قانون مالیات‌های مستقیم، اگرمودیان مشمول در موعد مقرر، اقدام به ارسال گزارش نکنند، باید به میزان 1% مبلغ معاملاتی که فهرست آنها در موعد مقرر ارسال نشده است، جریمه بدهند.
سوالات متداول
1- زمان ارسال صورت معاملات فصلی چه زمانی است؟
تمام مودیان مشمول باید گزارش معاملات خود را به صورت فصلی، تا یک ماه بعد از پایان تحویل نمایند
2- عدم ارسال به موقع معاملات فصلی چه جرائمی دارد؟
در صورت عدم ارسال ، مشمول جریمه ای معادل 1% مبلغ معاملاتی که فهرست آنها ارسال نشده، می‌شوید.
3- در مورد افرادی که فاقد شماره اقتصادی هستند چکار باید کرد؟
اشخاص حقیقی و حقوقی موظفند تا وقتی که برای آنها شماره اقتصادی صادر نشده از شماره ملی برای اشخاص حقیقی و شناسه ملی برای اشخاص حقوقی به جای شماره اقتصادی درمعاملات استفاده کنند.
4- اگر سال مالی شرکتی در اواسط یکی از فصل‌ها باشد ارسال معاملات فصلی چگونه انجام می شود؟
چنانچه انتهای سال مالی در خلال یکی از فصل‌های سال شمسی باشد، برای فصل شمسی مذکور دو فهرست معامله تنظیم و ارسال می کنند به صورتی که از ابتدای فصل شمسی تا پایان سال مالی یک فهرست و همچنین از ابتدای سال مالی تا پایان فصل شمسی مذکور نیز یک فهرست جداگانه ارسال می‌نمایند.
سخن آخر
در این مقاله نحوه ورود به سامانه معاملات فصلی ، ثبت اولیه گزارشات و ارسال نهایی آنها را توضیح دادیم. اگر سوالی در زمینه ارسال صورت معاملات فصلی دارید که با خواندن این مقاله پاسخ خود را دریافت نکردید، سوال خود را کامنت بگذارید. حصین حاسب خوشحال می شود که بتواند پاسخگوی شما باشد.