هوش هیجانی (EI) و تاثیر آن در استخدام افراد
در مورد هوش هیجانی چیزی شنیدید ! می دونید افرادی هستند که تحصیلات بالایی دارند و از ضریب هوشی خوبی برخوردارند اما در روابط اجتماعی و کاری خود ناموفق هستند. کارفرمایان بیشتر به دنبال افرادی جهت استخدام هستند که هوش هیجانی نسبتا خوبی دارند چون این افراد می توانند باعث پیشرفت و موفقیت یک سازمان شوند.
منظور از هوش هیجانی
هوش عاطفی یا هیجانی (به انگلیسی: Emotional intelligence | EI) شامل شناخت و کنترل عواطف و هیجان های خود است.
اصطلاح هوش عاطفی برای اولین بار در دهه 1990 توسط دو روانشناس به نامهای جان مایر و پیتر سالووی مطرح شد. آنها اظهار داشتند، کسانی که از هوش احساسی برخوردارند، میتوانند عواطف خود و دیگران را کنترل کرده، بین پیامدهای مثبت و منفی عواطف تمایز گذارند و از اطلاعات عاطفی برای راهنمایی فرایند اندیشه و اقدامات شخصی استفاده کنند.
نظر دانیل گلمن در مورد هوش هیجانی
دانیل گلمن نویسنده کتاب «کار کردن به وسیله هوش احساسی» اولین کسی بود که در مورد این مفهوم در سازمان ها صحبت کرد. گلمن معتقد است که هوش عاطفی بالا نشان می دهد که چرا افرادی با بهره هوشی (IQ) متوسط، موفق تر از افرادی هستند که نمرات بالاتری از IQ دارند.
به عبارتی وقتی افراد دارای هوش عمومی بالا در زندگی تلاش میکنند و افراد دارای هوش متوسط به طور شگفتانگیزی پیشرفت میکنند ، شاید بتوان آن را به هوش هیجانی بالای آنها نسبت داد نه هوش عمومی (گلمن ، 1995)
تفاوت آیکیو (IQ) با ایکیو (EQ)
آی کیو همان هوش عمومی هست که همه ما از بچگی با آن آشنایی داشتیم. هوش عمومی باعث می شود که تحصیلات خوبی در بهترین دانشگاه ها داشته باشیم، اما هوش عاطفی به ما کمک می کند در روابط احساسی ، اجتماعی و کاری خود موفق شویم. به همین دلیل مدیران بیشتر به دنبال افرادی با ضریب عاطفی (EQ) بالا هستند نه ضریب هوشی (IQ) بالا.
هوش هیجانی چه کاربردی دارد؟
از جمله مواردی که هوش هیجانی بالا در محیط کار کمک می کند عبارتند از:
- کاهش استرس خود و تیم کاری؛
- ایجاد روابط عالی بین همکاران و مدیر؛
- بهبود رضایت شغلی؛
- افزایش بهره وری در سازمان؛
- تمایز قایل شدن بین احساسات مختلف در محیط کار.
اهمیت بسیار هوش هیجانی در استخدام
افرادی که هوش هیجانی خوبی ندارند از تغییرات وحشت دارند. مدام به دنبال بهانه جویی و مشاجره با دیگران هستند. به جای پاسخ مناسب به افراد، نسبت به مسایل سریع واکنش نشان داده و صبور نیستند. احساسی تصمیم می گیرند. ممکن است با رفتار خود باعث ناراحتی اطرافیان شوند. مدیران معمولا از استخدام چنین افرادی خودداری می کنند و به دنبال استخدام افرادی هستند که در یک مجموعه عجولانه و هیجانی تصمیم نگیرند که باعث پشیمانی شوند.
5 ویژگی هوش هیجانی
1- خودآگاهی
افرادی که هوش هیجانی بالایی دارند از احساسات، نقاط ضعف و قوت خود آگاه هستند. احساسات دیگران را نیز درک و بر نحوه تاثیر گذاری بر بقیه آگاهند.
2- مدیریت بر خود
مدیریت بر خود، توانایی کنترل و تنظیم احساسات است. همه افراد احساسات منفی مانند خلق و خوی بد، استرس، عصبانیت و... را تجربه کرده اند اما فردی که بتواند به درستی آن ها را مدیریت و کنترل کند از هوش هیجانی خوبی برخوردار است.
مثلا فردی که در مقابل یک تماس تلفنی سریع عصبانی می شود، و تصمیم عجولانه می گیرد از ویژگی خودمدیریتی برخوردار نیست.
3- همدلی با دیگران
افرادی که اطرافیان خود با عقاید و موقعیت های مختلف را درک می کنند و با آن ها همدلی دارند ، این افراد از هوش هیجانی بالایی برخوردار هستند. در واقع توانایی برقراری ارتباط عاطفی با سایرین را به خوبی دارند. این ویژگی مهمی است که درمحیط کار هنگام مذاکره با مشتریان بسیار تاثیر گذار است. همچنین از نقش آن در پیشبرد کارهای تیمی غافل نشوید.
4- مدیریت رابطه ها
مدیریت روابط یعنی توانایی فرد برای ایجاد اعتماد، امنیت و احترام متقابل بین همکاران و تیم کاری. فردی که از هوش هیجانی بالایی برخوردار است با این ویژگی می تواند تیم خود را به خوبی راهنمایی کند و باعث پیشرفت و افزایش بهره وری یک سازمان شود.
5- ایجاد انگیزه
افراد با هوش هیجانی بالا علاوه بر اینکه همیشه برای آینده و اهداف خود انگیزه دارند ، نوع تفکر و نگرش آن ها نیز باعث ایجاد انگیزه در سایرین می شود. این افراد در مقابل موانع و چالش ها صبور هستند و برای رسیدن به موفقیت، هدف گذاری و تلاش می کنند.
سنجش هوش هیجانی افراد در استخدام
آزمون های آنلاین در برخی سایت ها وجود دارد که میزان هوش هیجانی افراد با آن ها سنجیده می شود. از طریق این آزمون ها می توانید قبل از رفتن به جلسه مصاحبه برای استخدام، خودتون را محک بزنید. در سایت حصین حاسب نیز امکان تعیین سطح آنلاین در هر مرحله برای شرکت در دوره های آموزشی حسابداری و کارورزی وجود دارد.
تمام مواردی که در مورد ویژگی های هوش هیجانی در پاراگراف قبلی بیان شد در تست های مربوط به استخدام افراد مورد بررسی قرار می گیرند. در فرآیند مصاحبه گاهی مصاحبه کننده به گونه ی غیررسمی صحبت می کند تا بتواند از گذشته و سابقه کارجو سوال کند و کارجو اطلاعات بیشتری از خود در اختیار قرار دهد.
در مصاحبه ها برای سنجش این نوع هوش به نحوه برقراری ارتباط فرد در روز مصاحبه بسیار دقت می شود. مواردی مانند نحوه صحبت کردن، گوش دادن با تمرکز به صحبت های مصاحبه کننده، استفاده کارجو از زبان بدن و..
در این راستا پیشنهاد میکنم که مقاله تاثیر زبان بدن در مصاحبه شغلی (تکنیک های مهم مصاحبه) را جهت اطلاعات بیشتر مطالعه کنید.
در زمان استخدام ممکن است با سوالاتی مواجه شوید که برای سنجش میزان هوش هیجانی شما خیلی اصولی و دقیق طراحی شده باشد، پس حواستون رو جمع کنید که از این مرحله با موفقیت عبور کنید (:
مطالعه بیشتر: نکات مهم روز مصاحبه شغلی (بایدها و نبایدها)
مهارت هایی جهت افزایش هوش هیجانی
1- واکنش مناسب در مقابل تعارضات
افراد دارای هوش هیجانی بالا می دانند که چگونه در مقابل تعارضات ، پاسخ آرام و مناسبی بدهند. مثلا زمانی که عصبانی هستید طبیعی هست که پرخاشگر شوید اما باید تمرین کنید که احساسات خود را کنترل و واکنش لحظه ای و غیر منطقی از خود نشان ندهید که باعث ایجاد مشکلات بزرگتر و حاد تری نشود.
2- برقراری ارتباط قاطعانه
یاد بگیرید که ارتباط قاطعانه برقرار کنید یعنی بیش از حد تهاجمی یا بیش از حد منفعل نباشید. افراد با هوش هیجانی بالا می دانند که هنگام صحبت با دیگران نیازها و نظرات خود را با حفظ احترام و درک دیگران، قاطعانه بیان می کنند.
3- استفاده از مهارت گوش دادن فعال
افراد دارای هوش هیجانی به دقت به سخنان سایرین گوش می دهند و برای پاسخ سریع گارد نمی گیرند. تمرکز روی سخن طرف مقابل این حس را القاء می کند که شما برای آن ها احترام قایل هستید و با گوش کردن دقیق، متوجه صحبت های آن ها شده اید.
به این صورت از هرگونه سوء تفاهمی مبنی بر اینکه شما به صحبت های آن ها اهمیت ندادید جلوگیری می شود.
4- داشتن ارتباط کلامی و غیر کلامی صمیمی
افرادی که همواره لبخند می زنند ، حضور آن ها به بقیه انرژی مثبت می دهد و از مهارت های اجتماعی خوبی برخوردارند این افراد هوش هیجانی بالایی دارند و به خوبی یاد گرفته اند که در روابط خود چه از لحاظ کلامی و چه غیر کلامی درست عمل کنند.
5- استفاده از مهارت های رهبری
اگر می خواهید از مهارت های رهبری خود استفاده کنید باید پنج ویژگی زیر را تقویت کنید:
- سعی کنید خلاقیت داشته باشید؛
- برای دیگران الگو باشید؛
- در حل مسایل قدرت بالایی داشته باشید؛
- برای خود استانداردهای درستی را تعیین کنید؛
- قدرت تصمیم گیری داشته باشید.
6- انتقاد درست را یاد بگیرید
فردی که شیوه انتقاد درست و همچنین انتقاد پذیری را نمی داند به موفقیت پایدار نمی رسد. فردی با هوش هیجانی بالا به جای ناراحت شدن از انتقاد دیگران سعی می کند علت انتقاد را بفهمد و تلاش کند تا بر عملکرد دیگران اثر بگذارد و مشکلات را به درستی حل کند.
نکته پایانی در مورد هوش هیجانی
هوش هیجانی بالا باعث می شود مشکلات محل کار را درک کنید ، به دیگران انگیزه دهید و در شغل خود عالی باشید. اگر قادر به کنترل احساسات خود نباشید احتمالا استرس خود را نیز نمی توانید کنترل کنید. عدم کنترل استرس می تواند باعث مشکلات زیادی برای شما از جمله بیماری های فراوانی شود. همچنین با استرس بالا نمی توانید در شغل خود به یک فرد قدرتمند و محکم تبدیل شوید.
با مدیریت احساسات بهتر می توانید با دیگران ارتباط برقرار و آن ها را نیز درک کنید. بنابراین هوش هیجانی باعث می شود چه در محیط کار و چه در زندگی شخصی خود روابط قوی تر و موفق تری را ایجاد کنید.
پیشنهاد ویژه: نرم افزار 2HS
نرم افزار بی نظیر 2hs با امکانات فراوان که توسط شرکت حصین حاسب طراحی شد، یکی از بهترین ماژولهای مالی در ایران است. این نرمافزار امکان اتصال به سایر سیستمهای یک مجموعه مانند حسابداری، انبار، سیستم حقوق و دستمزد و غیره را دارد و قابل استفاده برای تمامی کسب و کارهاست.
برای استفاده از نرم افزار 2HS حصین حاسب، میتوانید پس از ورود به صفحه دموی نرم افزار، با نوشتن نام کسب و کار خود و انتخاب موضوع فعالیت، فرایند مالی و اداری شرکت را شروع کنید.
بطور مثال :
نام کسب و کار : کافه نلدورا
موضوع فعالیت : کافه و رستوران
حالا دکمه ایجاد کسب و کار را بزنید و از انجام امور حسابداری و اداری شرکت لذت ببرید .
در صورتیکه در نصب و اجرای نرم افزار به مشکل خوردید با شماره تماس 09132866045 ارتباط بگیرید .
جمع بندی
هوش هیجانی بالا یکی از ارکان بسیار مهم است که در موفقیت شما در مصاحبه های استخدامی و همچنین در محیط کار نقش مهمی دارد. بر اساس تحقیقات، 85 درصد موفقیت کارمندان به بهره هوشی آن ها ربطی ندارد و وابسته به توانایی آنها در زمینه برقراری ارتباط با دیگران، واکنش مناسب در برابر مسائل، مدیریت احساسات و... است. با توجه به اینکه هوش هیجانی اکتسابی است پس می توان با آموزش ، تمرین و به تدریج آن را تقویت کرد.
مطالعه کنید: اولین روز کاری و نکات ضروری برای شروع آن
سوالات متداول
-
1- هوش هیجانی (EQ) چیست و تفاوتش با هوش عمومی (IQ) چهطور است؟
هوش هیجانی یعنی توانایی شناخت، مدیریت و استفاده درست از احساسات خود و دیگران. بر خلاف IQ که بیشتر با تواناییهای شناختی، تحصیلی و فکری سر و کار دارد، EQ به مهارتهای اجتماعی و احساسی مربوط میشود — مثلاً کنترل استرس، برقراری رابطه سالم، همدلی و تصمیمگیری متعادل. بنابراین فردی ممکن است IQ بالا داشته باشد اما بدون EQ مناسب، در روابط کاری یا اجتماعی موفق نباشد. برعکس، کسی با IQ متوسط ولی EQ بالا میتواند عملکرد خوبی در کار و زندگی داشته باشد.
-
2- چرا داشتن هوش هیجانی (EQ) برای استخدام/کار مهم است؟
کارفرماها اغلب افرادی را ترجیح میدهند که بتوانند احساسات خود و دیگران را مدیریت کرده، استرسها و تعارضات را بهخوبی کنترل کنند و با همکاران و مشتریان روابط سالم برقرار نمایند. فرد با EQ بالا در محیط کار میتواند: استرس را کاهش دهد، روابط حرفهای بهتر بسازد، انگیزه و همکاری تیمی را تقویت کند، و باعث بهبود رضایت شغلی و بهرهوری شود. در مصاحبه استخدامی، رفتار، زبان بدن، نحوه پاسخگویی و ارتباط با مصاحبهکننده نیز ممکن است بهطور غیررسمی سنجش EQ باشند.
-
3- هوش هیجانی قابل یادگیری / تقویت است؟
بله - بر اساس مقاله حصین حاسب، هوش هیجانی بر خلاف IQ (که تا حدودی ثابت است) میتواند با تمرین و آگاهی افزایش یابد. روشهایی مثل: خودآگاهی، یادگیری کنترل احساسات، گوش دادن فعال، همدلی با دیگران، مدیریت روابط، کنترل واکنشها در فشار یا تعارض — همه کمک میکنند EQ را تقویت کنیم. یعنی حتی اگر احساس میکنید مهارت احساسیتان ضعیف است، با تمرین میتوانید بهبود پیدا کنید.
-
4- چه ویژگیهایی افراد با هوش هیجانی بالا دارند؟
طبق آنچه در مقاله ذکر کردیم: خودآگاهی، خودکنترلی، همدلی، مدیریت روابط، انگیزه و انعطاف در برابر تغییرات. همچنین توانایی درک احساسات دیگران، برقراری ارتباط موثر، آرامش در شرایط دشوار، کنترل استرس، حل تعارضات به شکلی منطقی و نه احساسی — از نشانههای EQ بالا هستند.
-
5- آیا هوش هیجانی فقط در محیط کار کاربرد دارد؟ یا در زندگی شخصی هم مهم است؟
قطعاً هوش هیجانی کاربرد گستردهای دارد. هم در محیط کار (روابط همکاران، مشتریان، مدیریت استرس، بهرهوری) و هم در زندگی شخصی (روابط خانوادگی و دوستانه، تصمیمگیری بهتر، خودآگاهی و سلامت روان). در واقع EQ میتواند به بهبود کیفیت زندگی اجتماعی، افزایش رضایت در روابط و کاهش تعارضات شخصی کمک کند.





نظرات (46)
هوش هیجانی چه رابطه ای با رضایت شغلی داره؟
با سلام، هوش هیجانی چه تاثیری در موفقیت فرد در مصاحبه های استخدامی داره؟
وقت شما بخیر، آیا افرادی که هوش هیجانی بالا دارند، همیشه موفق تر هستند؟
خیلی متن خوبی بود، میشه بیشتر درباره خودآگاهی توضیح بدید؟
چرا کارفرماها به دنبال افرادی با هوش هیجانی بالا هستند؟
کدام ویژگی های هوش هیجانی در محیط کار بیشتر به کار میاد؟
وقت شما بخیر، به نظر شما آزمون های آنلاین چقدر می تونند دقیق باشند؟
منظور از همدلی با دیگران چیه و چطور میشه این مهارت رو تقویت کرد؟
مدیریت بر خود یعنی چی؟ لطفا یک مثال بزنید.
چطور میشه واکنش مناسب در مقابل تعارضات رو یاد گرفت؟
می خواستم بدونم که آیا هوش هیجانی قابل یادگیری هست؟
چرا احساسات ما می تونند در محل کار مشکل ساز بشند؟
مدیران چطور می تونند هوش هیجانی کارکنان رو ارزیابی کنند؟
آیا هوش هیجانی تنها در محیط کار کاربرد داره؟
وقت شما بخیر، چطور می تونیم برای مصاحبه خود رو آماده کنیم؟
چرا مدیریت رابطه ها توی کار اینقدر مهمه؟
در کتاب دانیل گلمن به چه نکاتی اشاره شده؟
آیا افرادی که هوش هیجانی بالا دارند می تونند در کارهای تیمی موفق تر باشند؟
چندتا از ویژگی های مهم هوش هیجانی رو بگید.
چطور میتونیم انگیزه خودمون رو در کار بالا ببریم؟
آیا بالا بودن ضریب هوشی دلیلی بر موفقیت در کار هست؟
هوش هیجانی چه تأثیری بر بهره وری در سازمان داره؟
چرا باید به احساسات آگاه باشیم و چطور میشه این کار رو کرد؟
وقت شما بخیر، آیا هوش هیجانی به روابط شخصی هم کمک میکنه؟
چطور می تونیم هوش هیجانی خودمون رو ارزیابی کنیم؟
آیا چالش ها می تونند باعث افزایش هوش هیجانی بشند؟
درباره مدیریت احساسات در محیط کار توضیح بدید.
آزمون های آنلاین هوش هیجانی به چه صورت کار می کنند؟
چه نکاتی باید در مصاحبه استخدامی رعایت بشه؟
چند till تعدادی از روشهای افزایش هوش هیجانی رو بگید لطفا.
آیا تنش در محل کار به خاطر عدم هوش هیجانی پیش میاد؟
چطور می تونیم بهبود روابط در تیم کاری رو انجام بدیم؟
آیا ممکنه موفقیت های بزرگ به خاطر هوش هیجانی بالا به دست بیاد؟
با تشکر از شما، هوش هیجانی چطور می تونه استرس رو کاهش بده؟
وقت بخیر، آیا هوش هیجانی می تونه در روابط اجتماعی نقش داشته باشه؟
چطور میشه با استفاده از هوش هیجانی مدیریت بهتری داشته باشیم؟
چرا همدلی در محیط کار اینقدر مهمه؟
چجوری میشه مهارت های رهبری رو تقویت کرد؟
آیا رابطه مستقیمی بین IQ و EQ وجود داره؟
آیا افراد با هوش متوسط می تونند به موفقیت های بزرگ دست پیدا کنند؟
مدیریت احساسات چه فوایدی برای سازمان ها داره؟
چطور میتونیم اعتماد به نفس خودمون رو با هوش هیجانی بالا ببریم؟
مدیریت روابط چه تأثیری روی کارایی تیم داره؟
چگونه می توان به درستی مدیریت بر خود را پیاده کرد؟
آیا افرادی که آرامش بیشتری دارند، هوش هیجانی بالاتری دارند؟
چرا باید درک عاطفی رو در محل کار تقویت کنیم؟
ارسال نظر