هوش هیجانی (EI) و تاثیر آن در استخدام افراد

در مورد هوش هیجانی چیزی شنیدید ! می دونید افرادی هستند که تحصیلات بالایی دارند و از ضریب هوشی خوبی برخوردارند اما در روابط اجتماعی و کاری خود ناموفق هستند. کارفرمایان بیشتر به دنبال افرادی جهت استخدام هستند که هوش هیجانی نسبتا خوبی دارند چون این افراد می توانند باعث پیشرفت و موفقیت یک سازمان شوند.

منظور از هوش هیجانی 

هوش عاطفی یا  هیجانی (به انگلیسی: Emotional intelligence | EI) شامل شناخت و کنترل عواطف و هیجان های خود است.

اصطلاح هوش عاطفی برای اولین بار در دهه 1990 توسط دو روان‌شناس به نام‌های جان مایر و پیتر سالووی مطرح شد. آنان اظهار داشتند، کسانی که از هوش احساسی برخوردارند، می‌توانند عواطف خود و دیگران را کنترل کرده، بین پیامدهای مثبت و منفی عواطف تمایز گذارند و از اطلاعات عاطفی برای راهنمایی فرایند اندیشه و اقدامات شخصی استفاده کنند.

نظر دانیل گلمن در مورد هوش هیجانیدانیل گلمن نویسنده کتاب «کار کردن به وسیله هوش احساسی» اولین کسی بود که در مورد این مفهوم در سازمان ها  صحبت کرد. گلمن معتقد است که هوش عاطفی بالا نشان می دهد که چرا افرادی با بهره هوشی (IQ)  متوسط، موفق تر از افرادی هستند که نمرات بالاتری از  IQ دارند.

به عبارتی وقتی افراد دارای هوش عمومی بالا در زندگی تلاش می‌کنند و افراد دارای هوش متوسط به طور شگفت‌انگیزی پیشرفت می‌کنند ، شاید بتوان آن را به هوش هیجانی بالای آنان نسبت داد نه هوش عمومی (گلمن ، 1995)

تفاوت آی‌کیو (IQ) با ای‌کیو (EQ)

آی کیو همان هوش عمومی هست که همه ما از بچگی با آن آشنایی داشتیم. هوش عمومی باعث می شود که تحصیلات خوبی در دانشگاه های برتر داشته باشیم، اما هوش عاطفی به ما کمک می کند در روابط احساسی ، اجتماعی و کاری خود موفق شویم.به همین دلیل مدیران بیشتر به دنبال افرادی با ضریب عاطفی (EQ)  بالا هستند نه ضریب هوشی (IQ)  بالا.

هوش هیجانی چه کاربردی دارد؟

از جمله مواردی که هوش هیجانی بالا در محیط کار کمک می کند عبارتند از:

• کاهش استرس خود و تیم کاری؛

• ایجاد روابط عالی بین همکاران و مدیر؛

• بهبود رضایت شغلی؛

• افزایش بهره وری در سازمان؛

• تمایز قایل شدن بین احساسات مختلف در محیط کار.

اهمیت بسیار هوش هیجانی در استخدام

افرادی که هوش هیجانی خوبی ندارند از تغییرات وحشت دارند. مدام به دنبال بهانه جویی و مشاجره با دیگران هستند. به جای پاسخ دادن مناسب ، نسبت به مسایل سریع واکنش نشان داده و صبور نیستند. احساسی تصمیم می گیرند. ممکن است با رفتار خود باعث ناراحتی اطرافیان شوند. مدیران معمولا از استخدام چنین افرادی خودداری می کنند و به دنبال استخدام افرادی هستند که در یک مجموعه عجولانه و هیجانی تصمیم نگیرند که باعث پشیمانی شوند.

5 ویژگی هوش هیجانی

• خودآگاهی

افرادی که هوش هیجانی بالایی دارند از احساسات، نقاط ضعف و قوت خود آگاه هستند. احساسات دیگران را نیز درک می کنند و بر نحوه تاثیر گذاری بر بقیه آگاه هستند.

• مدیریت بر خود

مدیریت بر خود ، توانایی کنترل و تنظیم احساسات است. همه افراد احساسات منفی مانند خلق و خوی بد، استرس، عصبانیت و... را تجربه کرده اند اما فردی که بتواند به درستی آن ها را مدیریت و کنترل کند از هوش هیجانی خوبی برخوردار است.

مثلا فردی که در مقابل یک تماس تلفنی سریع عصبانی می شود، و تصمیم عجولانه می گیرد از ویژگی خودمدیریتی برخوردار نیست.

• همدلی با دیگران

افرادی که اطرافیان خود با عقاید و موقعیت های مختلف را درک می کنند و با آن ها همدلی دارند ، این افراد از هوش هیجانی بالایی برخوردار هستند. در واقع توانایی برقراری ارتباط عاطفی با سایرین را به خوبی دارند. این ویژگی مهمی است که درمحیط کار هنگام مذاکره با مشتریان بسیار تاثیر گذار است.همچنین از نقش آن در پیشبرد کارهای تیمی غافل نشوید.

• مدیریت رابطه ها

مدیریت روابط یعنی توانایی فرد برای ایجاد اعتماد، امنیت و احترام متقابل بین همکاران و تیم کاری. فردی که از هوش هیجانی بالایی برخوردار است با این ویژگی می تواند تیم خود را به خوبی راهنمایی کند و باعث پیشرفت و افزایش بهره وری یک سازمان شود.

• ایجاد انگیزه

افراد با هوش هیجانی بالا علاوه بر اینکه همیشه برای آینده و اهداف خود انگیزه دارند ، نوع تفکر و نگرش آن ها نیز باعث ایجاد انگیزه در سایرین می شود. این افراد در مقابل موانع و چالش ها صبور هستند و برای رسیدن به موفقیت، هدف گذاری و تلاش می کنند.

سنجش هوش هیجانی افراد در استخدام

آزمون های آنلاین در برخی سایت ها وجود دارد که میزان هوش هیجانی افراد با آن ها سنجیده می شود. از طریق این آزمون ها می توانید قبل از رفتن به جلسه مصاحبه برای استخدام، خودتون را محک بزنید.

تمام مواردی که در مورد ویژگی های هوش هیجانی در پاراگراف قبلی بیان شد در تست های مربوط به استخدام افراد مورد بررسی قرار می گیرند. در فرآیند مصاحبه گاهی مصاحبه کننده به گونه ی غیررسمی صحبت می کند تا بتواند از گذشته و سابقه کارجو سوال کند و کارجو اطلاعات بیشتری از خود در اختیار قرار دهد.

در مصاحبه ها برای سنجش این نوع هوش به نحوه برقراری ارتباط فرد در روز مصاحبه بسیار دقت می شود. مواردی مانند نحوه صحبت کردن، گوش دادن با تمرکز به صحبت های مصاحبه کننده، استفاده کارجو از زبان بدن و..

در زمان استخدام ممکن است با سوالاتی مواجه شوید که برای سنجش میزان هوش هیجانی شما خیلی اصولی و دقیق طراحی شده باشد، پس حواستون رو جمع کنید که از این مرحله با موفقیت عبور کنید (:

در سایت حصین حاسب نیز برای شما تست های رایگان روانشناختی تدارک دیده شده است . می توانید با شرکت در این تست ها خودتون را محک بزنید.

مهارت هایی جهت افزایش هوش هیجانی

• واکنش مناسب در مقابل تعارضات

افراددارای هوش هیجانی بالا می دانند که چگونه در مقابل تعارضات ، پاسخ آرام و مناسبی بدهند. مثلا زمانی که عصبانی هستید طبیعی هست که پرخاشگر شوید اما باید تمرین کنید که احساسات خود را کنترل کنید و واکنش لحظه ای و غیر منطقی از خود نشان ندهید که باعث ایجاد مشکلات بزرگتر و حاد تری نشود.

• برقراری ارتباط قاطعانه

یاد بگیرید که ارتباط قاطعانه برقرار کنید  یعنی بیش از حد تهاجمی یا بیش از حد منفعل نباشید. افراد با هوش هیجانی بالا می دانند که هنگام  صحبت با دیگران نیازها و نظرات خود را با حفظ احترام و درک دیگران، قاطعانه بیان می کنند.

• استفاده از مهارت گوش دادن فعال

افراد دارای هوش هیجانی به دقت به سخنان سایرین گوش می دهند و برای پاسخ سریع گارد نمی گیرند.  نمرکز روی سخن طرف مقابل این حس را القاء می کند که شما برای آن ها احترام قایل هستید و با گوش کردن دقیق، متوجه صحبت های آن ها شده اید.

به این صورت از هرگونه سوء تفاهمی مبنی بر اینکه شما به صحبت های آن ها اهمیت ندادید جلوگیری می شود.

• داشتن ارتباط کلامی و غیر کلامی صمیمی

افرادی که همواره لبخند می زنند ، حضور آن ها به بقیه انرژی مثبت می دهد و از مهارت های اجتماعی خوبی برخوردارند این افراد هوش هیجانی بالایی دارند و به خوبی یاد گرفته اند که در روابط خود چه از لحاظ کلامی و چه غیر کلامی درست عمل کنند.

• استفاده از مهارت های رهبری

اگر می خواهید از مهارت های رهبری خود استفاده کنید باید پنج ویژگی زیر را تقویت کنید:

1. سعی کنید خلاقیت داشته باشید؛
2. برای دیگران الگو باشید؛
3. در حل مسایل قدرت بالایی داشته باشید؛
4. برای خود استانداردهای درستی را تعیین کنید؛
5. قدرت تصمیم گیری داشته باشید.

• انتقاد درست را یاد بگیرید

فردی که شیوه انتقاد کردن درست و همچنین انتقاد پذیری را نمی داند به موفقیت پایدار نمی رسد. فردی با هوش هیجانی بالا به جای ناراحت شدن از انتقاد دیگران سعی می کند علت انتقاد را بفهمد و تلاش کند تا بر عملکرد دیگران اثر بگذارد و مشکلات را به درستی حل کند.

نکته پایانی در مورد هوش هیجانی

هوش هیجانی بالا باعث می شود مشکلات محل کار را درک کنید ، به دیگران انگیزه دهید و در شغل خود عالی باشید. اگر قادر به کنترل احساسات خود نباشید احتمالا استرس خود را نیز نمی توانید کنترل کنید. عدم کنترل استرس می تواند باعث مشکلات زیادی برای شما از جمله بیماری های فراوانی شود. همچنین با استرس بالا نمی توانید در شغل خود به یک فرد قدرتمند و محکم تبدیل شوید.

با مدیریت احساسات بهتر می توانید با دیگران ارتباط برقرا کنید و آن ها را نیز درک کنید. بنابراین هوش هیجانی باعث می شود چه در محیط کار و چه در زندگی شخصی خود روابط قوی تر و موفق تری را ایجاد کنید.

جمع بندی

هوش هیجانی بالا یکی از ارکان بسیار مهم است که در موفقیت شما در مصاحبه های استخدامی و همچنین در محیط کار نقش مهمی دارد.بر اساس تحقیقات ، 85 درصد موفقیت کارمندان به بهره هوشی آن ها ربطی ندارد و وابسته به توانایی آنها در زمینه برقراری ارتباط با دیگران، واکنش مناسب در برابر مسایل، مدیریت احساسات و... است.  با توجه به اینکه هوش هیجانی اکتسابی است پس می توان با آموزش ، تمرین و به تدریج آن را تقویت کرد.

بیشتر بدانید: مهارت های لازم برای استخدام که کارفرمایان به آن ها اهمیت می دهند.

نکات مهم روز مصاحبه شغلی

اولین روز کاری و نکات ضروری برای شروع آن