راه اندازی کسب و کار موفق در ایران

فهرست

1-     راه اندازی کسب و کار در قالب شخصیت حقیقی یا حقوقی؟

2-     مزایا و معایب راه اندازی کسب و کار در قالب شخصیت حقیقی

3-     مزایا و معایب راه اندازی کسب و کار در قالب شخصیت حقوقی

4-     معرفی و تحلیل انواع شرکت ها از نگاه قانون

5-     سرمایه اولیه و افزایش سرمایه

6-     اعضاء کسب و کار و شرکاء

7-     مراحل ثبت شرکت

8-     تکالیف قانونی صاحب کسب و کار به محض ثبت شرکت

9-     سیستم سازی و تدوین آئین نامه/روش اجرایی/دستورالعمل/چک لیست

چکیده

با توجه به شرایط اقتصادی حال حاضر ایران و مشکلاتی از جمله عدم ثبات در بازار و تورم های افسار گسیخته و همچنین تغییرات هر روزه قوانین مربوطه، ورود به دنیای کسب و کار و کارآفرینی، افراد را با ریسک بالایی مواجه می کند. قسمت امید بخش ماجرا این است که در دنیای کسب و کار حل مشکلات و باز کردن گره های  فعالیت است که برای صاحبین آن، درآمد به ارمغان می آورد.

در چنین شرایطی با استفاده از ابزار های مختلف از جمله  مهارت مدیریت و برنامه ریزی، آگاهی کامل از قوانین مرتبط، استفاده از تجربیات کارآفرینان موفق و مشاوران مالی خبره و متخصصان کسب و کار و... می توان بخشی از این ریسک را پوشش داد.

شاید جالب است بدانید که مهم ترین عامل شکست کسب و کارها نه عدم تخصص  و توانایی بر موضوع فعالیتشان و حتی سرمایه گذاری  بلکه ضعف افراد در مدیریت امور مالی، مدیرت بازرگانی ، آگاهی از چالش های بازار و تسلط بر قوانین تجارت و مالیاتی است که منجر به تصمیمات اقتصادی نادرست می‌شود و مشاغل را در آستانه ورشکستگی قرار می دهد.

این مقاله در نظر دارد با ترسیم و تحلیل مسیر راه اندازی یک کسب و کار استاندارد و بررسی نکات کلیدی آن به لحاظ تکالیف و الزامات قانونی باعث آگاهی افراد از حقوق خود در قوانین تجاری شود تا صاحبین کسب و کارها از آن در جهت تصمیم گیری درست استفاده کنند.

راه اندازی کسب و کار در قالب شخصیت حقیقی یا حقوقی؟

برخی افراد تصور می کنند که برای راه اندازی کسب و کار لزوما باید شرکت به ثبت برسانند و یا در صورت ثبت شرکت می توانند از ویترین جذاب تر و قدرت بالاتری در بازار برخوردار شوند  در حالیکه این تصور درست نیست و جای بسی تامل دارد.

این تصمیم که صاحب کسب و کار انتخاب کند در قالب شخصیت حقیقی ( اخذ مجوز از اصناف) و یا شخصیت حقوقی (ثبت شرکت در اداره ثبت شرکت ها ) شروع به فعالیت کند ، ادامه مسیر را بسیار متفاوت رقم خواهد زد. لذا یک انتخاب اشتباه در ابتدای مسیر می تواند حاصل زحمات، نوآوری و ایده های متخصصان و موسسین را به زیان تبدیل کند.

اگرچه این انتخاب کاملا به شرایط خاص شما بستگی دارد و نمی توان یک نسخه عمومی برای همه تجویز کرد اما بطور کلی باید به این نکته توجه داشت که اگر صاحب کسب و کار آمادگی و آگاهی کافی از الزامات قانونی از جمله : قانون تجارت، قانون مالیات های مستقیم، ارزش افزوده،  سامانه مودیان، پایانه های فروشگاهی، قانون بیمه تامین اجتماعی، قانون کار و رفاه اجتماعی و قوانین گمرک جهت صادرات را ندارند، ثبت شرکت در ابتدای کسب و کار به هیچ عنوان توصیه نمی گردد.

شخصیت حقیقی

افرادی که در قالب شخصیت حقیقی شروع به فعالیت می کنند با پیچیدگی ها و الزامات کمتری مواجه خواهند شد لذا این موضوع می تواند یک فرصت برای صاحب کسب و کار تلقی شود تا در ابتدای راه همه تمرکز خود را بر روی موضوع فعالیت بگذارد تا الزامات قانونی و پیچیدگی های شرکت داری.

اما اگر بخواهیم از ابعاد دیگری نیز به موضوع نگاه کنیم، با اشخاصی مواجه می شویم که ضمن کسب آمادگی های مذکور در پاراگراف های قبلی، انتظاراتی از کسب و کار خود داشته باشند که جز ثبت شرکت نتوان به آن پاسخ داد.

اعتبار عاملی است که شرکت را از زاویه دید بانک ها، موسسات اعتباری، سرمایه گذاران، ارگانهای دولتی و مشتریان در جایگاه بهتری نسبت به اشخاص حقیقی قرار می دهد. بنابراین در کسب و کار، عامل اعتبار نقش اساسی دارد که شرکت می تواند بستر مناسب تری فراهم کند بعنوان مثال : تخصیص اعتبار و منابع بانک ها جهت سرمایه در گردش شرکتها و یا طرح های مختلف تامین مالی جهت افزایش خطوط تولید، خرید ماشین آلات و ... نسبت به اشخاص حقوقی بسیار گسترده تر و با تمایل بیشتر می باشد.

در جمع بندی بخش اول باید گفت:

1- اولا در بدو راه اندازی کسب و کار انتخاب این موضوع که ما به‌عنوان یک شخص حقیقی شروع به فعالیت کنیم با شخص حقوقی بسیار مهم است و این انتخاب باید کاملا کارشناسی و توسط یک مشاور خبره بررسی و انتخاب شود.

2- ثانیا انتخاب بین این دو مسیر کاملا بستگی به شرایط خاص صاحب کسب و کار، موضوع فعالیت، دارایی‌ها و میزان سرمایه اولیه، آگاهی‌های قانونی و انتظارات او از آینده کسب و کار خواهد داشت و ارائه یک حکم کلی که فعالیت در قالب شخصیت حقوقی ارجح است یا شخصیت حقیقی، تحلیل کاملا غلطی از ماجراست.

لذا در ادامه مقاله به بررسی مزایا و معایب هر یک از دو مسیر خواهیم پرداخت تا مبانی شفاف تری برای مخاطب جهت انتخاب صحیح ایجاد شود.

مزایا و معایب کسب و کار در قالب شخصیت حقیقی؟

به‌عنوان یک نظر کارشناسی یک مزیت کلیدی را در اختیار خواننده مقاله قرار می دهم " اگر در تامین مالی و جذب سرمایه گذار مشکل خاصی ندارید و یا موضوع فعالیتتان شما را الزام قانونی به ثبت شرکت نمی کند، توصیه مقاله این است که در قالب شخصیت حقیقی شروع به فعالیت کنید. این موصوع شما را در ابتدا دور از چشم نگه می دارد و نگاه ارگانهایی از جمله سازمان امور مالیاتی و اداره بیمه تامین اجتماعی به کسب شما به مراتب ساده تر خواهد بود. این موضوع در ابتدا برای شما کمک شایانی است.

فرآیند ثبت شرکت که در ادامه با آن آشنا خواهید شد به شدت شما را در پروسه‌های طولانی و قوانین محدود کننده بسیاری قرار خواهد داد. بنابراین این موضوع در ابتدا برای اشخاصی که آمادگی لازم را ندارند امری خسته کننده، هزینه بر و زمان بر است بطوریکه ممکن است شما را از موضوع فعالیت اصلی تان دور کند و تمرکز لازم بر اصل فعالیت را تحت تاثیر قرار دهد.

بطور مثال اگر نظر یک کارشناس و مشاور مالیاتی را در این باب بخواهید به شما توصیه خواهد کرد که در ابتدای کسب و کار، یک شخثیت حقیقی می تواند به مراتب شرایط سهل تری داشته باشد. البته باید توجه داشت که در 3 مورد فعالیت خاص شما الزام قانونی به ثبت شرکت خواهید داشت و نمی توانید در قالب شخصیت حقیقی شروع به فعالیت کنید.

این سه مورد عبارتند از :

1- اشخاصی که برای انجام فعالیت خود مجبور به شرکت در مناقصات و مزایدات هستند مثل شرکتهای پیمانکاری

2- صرافی ها: صرافی ها به دلیل وجود حساسیت ها، کنترل دولت و حاکمیت بر سیاست های پولی، جلوگیری از سوء استفاده های احتمالی و همچنین ارائه تضمینات لازم توسط شرکاء جهت فعالیت خود الزام به ثبت شرکت دارند.

نکته

اگر شخص حقیقی قصد راه اندازی صرافی کند باید طبق قانون شرکت تضامنی به ثبت رساند و اگر بانکها یا موسسات مالی اعتباری اقدام به این کار کنند ملزم به ثبت شرکت سهامی خواهند بود.

3- اشخاصی که موضوع فعالیتشان طوری است که باید به هر نحو طرف فعالیت آنها دولت باشد.

موضوع دیگر دیدگاه سازمان امور مالیاتی بر اشخاص حقیقی است. از نگاه قانون مالیات های مستقیم اشخاص حقیقی بر اساس نوع و حجم فعالیت در سه گروه طبقه بندی می شوند که هر گروه تکالیف قانونی خاص خود را دارد که باید به آن آگاه بود.

گروه اول

اشخاصی که درآمد ابرازی آنها در اظهارنامه 2 سال قبل بیش از سی میلیارد تومان باشند.

گروه دوم

افرادی که درآمد ابرازی آنها در اظهارنامه  2 سال قبل بین ده تا سی میلیارد تومان باشد

گروه سوم

کسانی که در گروه اول و دوم نمی گنجند و معمولا شامل کسب و کارهای کوچک و تازه تاسیس هستند.

اما قانون گذار 7 دسته از صاحبان مشاغل را فارغ از حجم فعالیت آنها جزو گروه اول قرار می دهد :

1-     کلیه دارندگان کارت بازرگانی و وارد کنندگان و صادر کنندگان؛

2-     صاحبان کارخانه ها و واحد های تولیدی و  بهره برداران معادن دارای پروانه بهره برداری؛

3-     صاحبان هتل های سه ستاره و بالاتر؛

4-     صاحبان بیمارستان، زایشکاه، درمانگاه ها و کلینیک های تخصصی؛

5-     فروشگاه های زنجیره ای دارای مجوز فعالیت از وزارتخانه ذیربط؛

6-     صاحبان موسسات حسابرسی و خدمات مالی و حسابداری؛

7-     صاحبان موسسات حمل و نقل موتوری، زمینی، دریایی و هوایی.

 گروه بندی مشاغل از نظر سازمان امور مالیاتی چه کاربردی دارد؟

این موضوع به شناخت تکالیف قانونی مودی در قبال سازمان امور مالیاتی کمک می کند، چرا که هر گروه از نظر سازمان، تکالیف خاص خود را دارد و عدم توجه به آن، صاحب کسب و کار را با جرائم مالیاتی جدی روبه رو خواهد کرد بنابراین در ادامه به تشریح تکالیف خاص هر گروه می پردازیم.

گروه اول: این گروه از نظر تکالیف هیچ تفاوتی با تکالیف مالیاتی شرکتها ندارد و باید موارد زیر را رعایت کند

1- موظف به پلمپ دفاتر تجاری، ارائه دفتر روزنامه، دفتر کل  و متکی به اسناد و مدارک در ایام رسیدگی است.

2- ارسال اظهارنامه عملکرد در پایان سال مالی که البته مهلت تسلیم آن تا خرداد ماه سال بعد است.

3- ارائه ترازنامه و صورت سود و زیان

گروه دوم : تکالیف این گروه  ضمن عدم الزام به پلمپ دفاتر تجاری عبارت است از :

1- نگهداری اسناد و مدارک درامدی و فروش کالا و خدمات؛

2- ثبت و نگهداری کلیه اسناد و مدارک هزینه ای و خرید کالا و خدمات؛

3- تهیه و تنظیم فرم صورت درآمد، هزینه ماهانه و سالانه و ارائه به سازمان امور مالیاتی.

گروه سوم :

این گروه با توجه به اقتضائاتش از نگاه سازمان الزام خاصی ندارد و معمولا قانون نسبت به آن سهل گیرتر است، لذا آنها نیز در پایان هر دوره مالی موظف به ارسال اظهارنامه هستند که البته معمولا قانون در قالب فرمی بنام فرم تبصره ماده 100 همین تکلیف را نیز برای آنها ساده تر کرد و رقم مالیات آن سال را با وی توافق می کند.

مزایا و معایب کسب و کار در قالب شخصیت حقوقی

همانطور که قبلا نیز اشاره شد گاهی صاحب کسب و کار هم آمادگی لازم و آگاهی کافی از قوانین ثبت شرکت را دارد و هم انتظارات و شرایط کسب و کارش اینطور ایجاب می کند که فعالیت خود را در قالب ثبت شرکت ادامه دهد بنابراین مخاطب این قسمت، همین اشخاص هستند.

از مزایای مهم ثبت شرکت ها

امکان همکاری و عقد قرارداد با پروژه های عمرانی و طرح های توسعه بزرگ دولت است لذا باید بدانید که در صورت تمایل یا الزام به همکاری با دولت در پروژه های دولتی، ثبت شرکت یکی از شروط لازم است. از آنجایی که دولت برای اجرای پروژه های خود از برگزاری مناقصات استفاده می کند و فقط شرکتها می توانند در آن شرکت کنند، ثبت شرکت توسط شما یک مزیت به حساب می آید.

از جنبه های دیگر می توان گفت : بانکها و موسسات اعتباری در حوزه نخصیص  اعتبارات و وام‌ها ی مختلف، شرکتهای خصوصی در حوزه تخصیص اعتبار به قراردادها  و مشتریان خارجی در حوزه عقد قرارداد های بین المللی بطور قابل توجهی به شرکتها اعتبار بیشتری قائل اند تا اشخاص حقیقی و این موضوع نیز در کار های بزرگ یک مزیت به حساب می آید.

مزیت بسیار مهم دیگر در ثبت شرکت که نکته کاملا مشاوره ای و کلیدی به حساب می آید این است که کسب و کارها در چشم اندازهای خود به زودی نیاز به گسترش پیدا می کنند لذا در آن مقطع، جذب سرمایه و تامین مالی، بزرگترین دغدغه صاحب کسب و کار و شرکاء خواهد شد. از این رو ثبت شرکت و بخصوص از نوع سهامی خاص یا عام این امکان را با فروش سهام خزانه شرکت و یا افزایش سرمایه در هنگام نیاز فراهم می کند. درحالیکه این مزیت بزرگ در کسب و کارها در قالب اشخاص حقیقی یک نقطه ضعف و شاید دور از دسترس باشد. در ادامه با انواع شرکت ها از نگاه قانون و تعاریف آن آشنا خواهیم شد.

معرفی و تحلیل انواع شرکت ها از نگاه قانون

پس از عبور از دوراهی اول بین راه اندازی کسب و کار در قالب شخصیت حقیقی یا حقوقی، انتخاب نوع شرکت جهت ثبت نیز مستلزم آگاهی کامل از ویژگی‌های انواع شرکت‌هایی مطابق با قانون تجارت بسیار حائز اهمیت است.

انواع شرکت ها

مطابق با ماده 20 قانون تجارت، شرکت‌های تجارتی بر هفت قسم است :

1- شرکت های سهامی؛

2-  شرکت های با مسئولیت محدود؛

3- شرکت های تضامنی؛

4- شرکت های مختلط سهامی؛

5- شرکت های مختلط غیر سهامی؛

6- شرکت های نسبی؛

7- شرکت های تعاونی.

در این قسمت به معرفی چهار آیتم اول به عنوان پر کاربرد ترین می پردازیم.

شرکت های سهامی 

 شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام، محدود به مبلغ اسمی سهام آنهاست. شرکت‌های سهامی شامل دو نوع سهامی خاص و سهامی عام هستند.

الف- شرکت سهامی عام؛ شرکتی است که موسسین آن، قسمتی از سرمایه را از طریق فروش سهام به مردم تامین می کند. موسسین در ابتدا باید اقلا 20 درصد از سرمایه را تعهد کنند و حداقل 35 درصد از آن را در حسابی بنام بانک در شرف تاسیس قرار دهند. سپس از طرق بانک اعلامیه پذیره نویسی منتشر و اقدام به فروش سهام و جذب سرمایه اولیه شرکت می‌کنند.

ب- شرکت سهامی خاص؛ شرکتی است که موسسین آن تمام سرمایه را در موقع تاسیس توسط خود تامین خواهند کرد و در معرض عموم قرار نخواهند داد. در این شرکت ها تعداد شرکاء نباید از 3 نفر کمتر باشد.

از مزایای بزرگ شرکت های سهامی، جذب سرمایه و همچنین افزایش سرمایه جهت توسعه به بهترین شکل است چرا که مسئولیت هر شریک یا سهامدار به نسبت مبلغ اسمی سهام خود در کل سرمایه است و با آورده های کوچک ، سرمایه بزرگ شکل می گیرد بدون اینکه سهامداری تحت فشار قرار گیرد. لذا این نوع شرکت بسیار پر طرفدار است.

شرکت با مسئولیت محدود

شرکتی است که بین دو یا چند نفر برای امور تجارتی تشکیل و هر یک از شرکاء بدون اینکه سرمایه به سهام یا قطعات سهام تقسیم شده باشد، فقط تا میزان آورده خود در شرکت مسئول قروض و تعهدات است.

آورده هر شریک نیز می تواند نقدی یا غیر نقدی باشد و نکته قابل توجه این است که سهم الشرکه هر شریک را نمی توان به غیر منتقل و واگذار نمود مگر با رضایت اکثریت شرکاء که حداقل سه ربع سرمایه کل را تشکیل داده اند.

اگر در اساسنامه شرکت در خصوص تقسیم سود مقررات خاصی نباشد، تقسیم سود مزبور به نسبت سرمایه شرکاء به عمل خواهد آمد.

شرکت تضامنی

شرکتی است که تحت اسم مخصوص برای امور تجارتی بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل می شود.

حالا مسئولیت تضامنی به چه معناست؟

مسئولیت تضامنی به این معنی است که اگر کلیه دارایی‌های شرکت برای تادیه و تسویه تمام قروض شرکت کافی نباشد، هر یک از شرکاء به تنهایی و تضامنا قبول پرداخت تمام قروض شرکت است. بعنوان مثال اگر دارایی‌های یک شرکت در زمان ورشکستگی برای پرداخت قروض کافی نبود دادگاه می تواند تمام قروض را از یک شریک به تنهایی یا همه شرکا بخواهد چراکه شرکت تضامنی است و نه به نسبت سرمایه و شرکاء باید نسبت به اینکه در قبال کلیه قروض به صورت تضامنی مسئول اند آگاه باشند. بنابراین قوانین شرکت تضامنی نسبت به انواع دیگر شرکت‌ها در پرداخت تعهدات شرکاء بسیار سخت گیرانه تر است.

جالب است بدانید اگر یک شخص حقیقی قصد راه اندازی یک صرافی را داشت، باید طبق قانون، شرکت تضامنی به ثبت برساند که مسئولیت تعهدات بسیار بالایی دارد. در شرکتهای تضامنی هیچ یک از شرکاء نمی تواند سهم خود را واگذار کند مگر به رضایت تمام شرکاء، نه اکثریت شرکاء.

سرمایه اولیه و افزایش سرمایه

همانطور که در بخش انواع شرکتها مطرح شد، برای ثبت شرکت با توجه به نوع شرکت تعدادی شریک به واسطه آورده اولیه، سرمایه شرکت را جهت شروع فعالیت تعیین و تامین می کنند. به این مبلغ اولیه ای که شرکاء به واسطه آن شروع به فعالیت می کنند، سرمایه اولیه گفته می شود. در شرکت های سهامی خاص حداقل سرمایه مطابق قانون 1,000,000 ریال و در شرکتهای سهامی عام 5,000,000 ریال تعیین شده است. این در حالیست که در ادامه مسیر فعالیت شرکت، مدیران می توانند به دلایل مختلف از جمله اجرای طرح های توسعه، خرید ماشین آلات جدید خط تولید، افزایش نقدینگی شرکت و ... پیشنهاد افزایش سرمایه را به مجمع عمومی صاحبان سهام ارائه و در صورت موافقت مجمع، فرآیند افزایش سرمایه را بطور قانونی طی کنند.

افزایش سرمایه

از مهم ترین مزایای شرکتهای سهامی افزایش سرمایه است. سرمایه شرکت را می توان از طریق 1- صدور سهام جدید و  یا 2- از طریق افزایش مبلغ اسمی سهام موجود افزایش داد بطور مثال اگر سرمایه اولیه یک شرکت سهامی شامل 5000 سهم 1،000,000 تومانی باشد یعنی معادل 5،000،000،000 تومان سرمایه اولیه و با موافقت مجمع بخواهد 1،000،000،000 تومان افزایش سرمایه دهد، به دو طریق زیر انجام دهد:

1- تعداد سهام را افزایش دهد تا مبلغ پوشش داده شود یعنی 6000 سهم 1،000،000 تومانی معادل 6000،000،000 تومان

2- مبلغ اسمی هر سهم را افزایش دهد با همان تعداد سهام قبلی 5000 سهم 1،200،000 تومانی معادل 6000،000،000 تومان

حال که یکی از روشهای فوق جهت افزایش سرمایه انتخاب شد نوبت به تادیه مبلغ مدنظر از سهامداران می رسد یعنی از طریق چه روشی می توانیم مبلغ 1000،000،000 تومان را به شرکت تزریق کنیم و از چه روش هایی می توان افزایش سرمایه داد:

روش اول:

پرداخت مبلغ اسمی سهم بطور نقد توسط سهامداران به حساب شرکت و به نسبت سهم آنها.

روش دوم:

تبدیل مطالبات نقدی حال شده سهامداران از شرکت به سرمایه

روش سوم:

انتقال سود تقسیم نشده سنوات قبل

روش چهارم:

تبدیل اوراق قرضه به سهام

مشاهده می کنید که فرآیند افزایش سرمایه در شرکت ها چگونه می تواند یک مزیت بزرگ نسبت به فعالیت در قالب اشخاص حقیقی ایجاد کند و این موضوع جزء آگاهی هایی است که می تواند کسب و کار شما را جهانی کند.

اعضاء کسب و کار و شرکاء

1-  سهامداران

سهامداران در واقع مالکان یک شرکت سهامی هستند که حداقل یک سهم از کلیه سهام های آن شرکت را دارند و تعداد سهام آن ها وابسته به نسبت آورده هر کدام به کل سرمایه شرکت است.

2- مدیران (اعضای هیات مدیره)

شرکت سهامی بوسیله هیئت مدیره‌ای که از بین صاحبان سهام و از طریق مجمع عمومی انتخاب شده اداره خواهد شد. عده اعضای هیات مدیره در شرکتهای سهامی عام نباید از 5 نفر و در شرکتهای سهامی خاص از 3 نفر کمتر باشد و مدیران هر 2 سال یکبار توسط مجمع عمومی صاحبان سهام، رای گیری و منصوب می شوند.

3- بازرس قانونی

درواقع بازرس مستقل رکنی از ارکان شرکت است که توسط مجمع عمومی انتخاب و وظیفه آنها نظارت بر امور شرکت است.

4- مجمع عمومی صاحبان سهام

مجمع عمومی از اجتماع کلیه صاحبان سهام شرکت تشکیل می شود که جهت تصمیم گیری در امور مهم شرکت در جلسه ای بنام جلسه مجمع عمومی صاحبان سهام حضور پیدا می کنند. مجامع عمومی با توجه به موضوع جلسه، در 3 نوع طبقه بندی می شود :

1-4- مجمع عمومی موسس

این جلسه یا مجمع در ابتدای شروع بعنوان شرکت تشکیل می‌شود و در واقع اعضای آن شرکاء و سهامدارن شرکت هستند که شرکت را بنیان گذاری کرده اند. از جمله وظایف مجمع عمومی موسس تصویب طرح اساسنامه شرکت، انتخاب اولین مدیران و بازرسان شرکت و نعیین روزنامه کثیر الانتشار جهت دعوت ها و اطلاعیه ها به سهامداران است.

2-4- مجمع عمومی فوق العاده 

این جلسه جهت تصمیم گیری در امور بسیار مهم و غیر جاری شرکت از جمله تصمیم درباره افزایش و یا کاهش سرمایه شرکت، تصمیم در مورد انحلال یا عدم انحلال شرکت و هرگونه تغییر در ساختار و مواد اساسنامه برگزار می گردد.

3-4- مجمع عمومی عادی

هر تصمیمی درباره شرکت که جزء وظایف دو مجمع فوق نباشد از حمله وظایف مجمع عمومی عادی است مثل تصویب ترازنامه و صورت سود و زیان در پایان هر سال مالی، انتخاب مدیران و بازرسان هر 2 سال یکبار و تصویب میزان تقسیم سود در پایان هر سال مالی.

مراحل ثبت شرکت

این مراحل بسیار حساس و دارای فرآیندی با جزئیات زیاد است. لذا پیشنهاد می شود آن را به یک مشاور ثبت شرکت و برند بسپارید تا از زیان‌های احتمالی جلو گیری شود ولی بطور کلی و جهت آشنایی صاحب کسب و کار با مراحل ثبت شرکت این قسمت را نیز بصورت سرفصلی و توضیحی کوتاه ارائه خواهیم کرد.

.برای ثبت شرکت باید بصورت آنلاین و پس از ورود به سامانه  www.irsherkat.ssaa.ir به قسنت پذیرش ثبت شرکت مراجعه کنید. فرمی مقابل شما ظاهر می شود که باید با جزئیات دقیق و مرحله به مرحله آن را تکمیل تا کارشناسان مربوطه در اداره ثبت شرکتها به بررسی درخواست شما بپردازند.

این مراحل عبارتند از :

1-     تکمیل فرم اطلاعات شخص؛

2-     انتخاب نوع و اسم شرکت؛

3-     انتخاب موضوع فعالیت شرکت و مجوزها؛

4-     تکمیل مشخصات شرکت؛

5-     انتخاب نوع و مقدار سرمایه؛

6-     تعیین سمت شخص در شرکت؛

7-     ثبت شعب شرکت؛

8-     تکمیل اظهارنامه ثبت شرکت و اساسنامه؛

9-     تکمیل مدارک ثبت شرکت؛

10- اطلاع از وضعیت ثبت شرکت.

تکالیف قانونی صاحب کسب و کار به محض ثبت شرکت

صاحب کسب و کار ضرورت دارد بلافاصله پس از ثبت شرکت اقدامات و الزامات قانونی مهمی را انجام دهد تا دچار جرایم پیش بینی شده در قانون نشود .

گام اول

اولین اقدام این است که ظرف مدت 2 ماه از تاریخ ثبت شرکت باید پرونده مالیاتی را در نزدیک ترین حوزه مالیاتی تشکیل و فرآیند تشکیل پرونده را از طریق مراجعه حضوری و همچنین طی فرآیند ثبت نام در نظام مالیاتی از طریق سامانه www.tax.gov.ir  انجام دهد.

گام دوم

اقدام دوم نیز پرداخت مالیات حق تمبر سرمایه اولیه مطابق با باب دوم قانون مالیات های مستقیم است. مطابق ماده 48 قانون مالیاتهای مستقیم، سهام یا سهم الشرکه کلیه شرکتهای ایرانی به استثناء شرکت های تعاونی به قرار نیم در هزار مشمول مالیات حق تمبر خواهند بود. بنابراین برای سرمایه اولیه و هربار افزایش سرمایه جدید این قانون باید رعایت گردد. شرکت‌هایی که قبلا کاهش سرمایه دادند به دلیل اینکه یکبار مالیات حق تمبر افزایش سرمایه قبلی را پرداخت کرده اند در افزایش سرمایه جدید پس از کاهش سرمایه دیگر مشمول نخواهند بود..

حق تمیر باید ظرف مدت دو ماه از تاریخ ثبت قانونی شرکت و در مورد افزایش سرمایه دو ماه از تاریخ ثبت افزایش سرمایه در اداره ثبت شرکتها باید پرداخت شود.

جریمه عدم پرداخت مالیات حق تمبر علاوه بر پرداخت اصل حق تمبر، معادل دو برابر آن جریمه خواهد بود. لازم به ذکر است که این جریمه قابل بخشودگی است یا از ماده 191 قانون مالیاتهای مستقیم در باب بخشودگی تبعیت می کند.

مهم ترین گام

مهم‌ترین اقدام صاحب کسب و کار پس از ثبت شرکت، پلمپ دفاتر تجاری است. مطابق قانون تجارت کلیه شرکت های تجاری و همچنین اشخاص حقیقی گروه اول بر اساس آئین نامه اجرایی ماده 95 قانون مالیات های مستقیم، مکلف به پلمپ دفاتر تجاری قبل از شروع سال مالی جدید و برای شرکتهایی که تازه به ثبت رسیدند بلافاصله پس از ثبت و از طریق مراجعه به سایت www.irsherkat.ssaa.ir هستند.

و در نهایت مراجعه به اداره بیمه تامین اجتماعی جهت اخذ شماره بیمه کارگاه جهت ارسال لیست بیمه و حقوق پرسنل تا پایان ماه بعد از هر ماه می باشد که عدم توجه به آن زیان‌های جبران نا پذیری خواهد داشت.

سیستم سازی و تدوین آئین نامه / روش اجرایی/دستورالعمل /چک لیست

پس از طی مراحل و چالش های صعب العبور ثبت شرکت و اخذ مجوزات فعالیت اکنون زمان شروع کسب و کار فرا رسیده است که مستلزم دانش و تجربه عمیق مدیریتی است. اگر چه مدیریت کسب و کار یک دنیای نا محدود از علوم و تجارب مختلف از جمله علوم انسانی و روانشناختی، اقتصادی و شناخت بازار، علوم مالی و حسابداری، ساختار سازی و سیستم سازی، تسلط به قوانین تجارت  و ... است و تسلط بر آن نیاز به سال ها تجربه و اندوخته دارد ولی در این قسمت مقدمه ای بر موضوع سیستم سازی کسب و کار خواهیم گفت تا بدانیم بکارگیری علوم مدیریتی در دنیای امروز برای موفقیت کسب و کار تا چه حد حائز اهمیت است و حتی اجتناب ناپذیر.

بزرگترین خدمتی که مدیران یک کسب و کار می توانند به آن بکنند نه در اختیار گذاشتن شبانه روز وقت دائم خود بر امور کسب و کار بلکه ساختن یک ساختار مکانیزه و با الگوریتم‌های دقیق در قسمت‌های مختلف سازمان با کمترین دخالت مدیر است تا امور شرکت با تبعیت از سیستم‌های پیاده شده بطور اتوماتیک در قطار موفقیت و در جهت پیشبرد اهداف سازمان حرکت کند.

سیستم سازی کسب و کار

سیستم‌سازی در واقع شامل تمام اقدامات و طرح هایی است که برای خودکار سازی کسب و کار انجام می شود تا امور با کمترین دخالت سلیقه ای مدیر پیش برود.

سیستم سازی در کسب و کار به مدیران کمک می کند وابستگی سازمان را به خودشان کاهش دهد تا وقتی آنها حضور ندارند تمامی امور سازمان به خوبی جلو برود.

در تعریف یک مدیر قوی باید گفت:

اگر مدیری از سازمانی جدا می شود و آن سازمان کوچکترین آسیب و زیانی از جدایی آن مدیر احساس نکند، نشان دهنده قدرت آن مدیر در سیستم سازی و ساختار بوده است.

امروزه در سازمان‌های موفق، سیستم‌ها، ساختارها، آئین نامه‌ها و دستورالعمل‌های متکی به قانون و اساسنامه شرکتهاست که تصمیم‌گیری می کنند نه تصمیمات سلیقه ای مدیران. بنابراین ویژگی یک مدیر خوب، تبیین این ساختارهاست.

البته که کسب و کار در شرایط اضطرار، بحران و مقطعی نیاز به تصمیم گیری و بکارگیری نبوغ مدیران دارد اما جهت امور جاری روزمره ساختارها و سیستم سازی‌های مدیران تعیین تکلیف می کنند.

در این مقاله مستند مهمی را معرفی خواهیم کرد که در صورت اجرای آن در کسب و کارتان گام بزرگی در جهت ایجاد نگرش سیستمی و فرهنگ سیستم سازی برداشته اید.

توجه کنید که شاید پذیرش چنین مستندی در نگاه اول توسط اجراکنندگان آن از جمله مدیران و کارکنان، سخت و محدود کننده باشد. طبق تجربه، اعضای سازمان در مقابل یک تغییر بزرگ و سیستماتیک به دلیل محدود تر شدن در تصمیمات مقاومت می‌کنند اما اگر این مستند بتواند فرهنگ سازمانی را به وجود آورد و اعضاء به اجرای آن عادت کنند، این یعنی قطار سیستم سازی به راه افتاده است و حالا دیگر فقط نیاز به کنترل و مراقبت دارد.

نام مستند : آئین نامه/روش اجرایی/دستورالعمل/چک لیست

آئین نامه به معنای تدوین و وضع قوانین از سوی مقامات صلاحیت دار در سازمان از جمله اعضای هیئت مدیره  و مدیرعامل در تمام چرخه ها و فعالیت‌های سازمان است .بنابراین مدیران باید طی جلسات هیات مدیره و با بهره گیری از نظرات کارشناسان خود و کارگروه‌های تعیین شده جهت نوشتن آئین نامه، در هر حوزه تخصصی شروع به تدوین آئین نامه کنند.

از جمله این آئین نامه‌ها می توان به آئین نامه معاملات، آئین‌نامه فروش، آئین نامه استخدام، آئین نامه پاداش کار، آئین نامه تنخواه گردان، آئین نامه دارایی ثابت و ...  اشاره کرد.

این آئین نامه ها در حوزه های مختلف به کمک سه ابزار قابل کنترل و اجرا می شوند.

1- روش اجرایی

2- دستورالعمل

3- چک لیست

روش اجرایی

یعنی برای پیاده سازی آئین نامه‌های مصوب هر واحدی چه کسی؟ در چه زمانی؟ چه اقدامی انجام دهد تا آئین نامه به بهترین شکل اجرا شود. این موارد باید در مستند دومی به نام روش اجرایی تبیین شود.

دستورالعمل

یک مرحله ریز تر و با جزئیات بیشتر از روش اجرایی است و درواقع راهنمای گام به گام کارشناس مربوطه در قالب دستور است.

چک لیست

جهت اطمینان از اینکه هیچ کدام از افراد چیزی را از قلم نینداخته‌اند، استفاده می شود. تیم کردن در قالب سوال دقیقا شبیه به ابزاری که برای حسابرسان در فرآیند رسیدگی هایشان استفاده می شود. لازم به ذکر است واحدی بنام واحد تضمین کیفیت که می تواند یک شخص یا یک کارگروه باشد، مامور کنترل و بررسی جهت اطمینان از کیفیت اجرای آئین نامه‌ها می شود و بصورت دوره ای در اختیار هیات مدیره قرار می دهد.

این سرفصل که اجرای آن باید به دست کارشناسان و مشاوران خبره صورت گیرد و در سازمان‌ها پیاده سازی شود، گام بزرگی در جهت سیستم سازی و ایجاد نگرش سیستمی و فرهنگ سازمانی خواهد بود و نتایج درخشانی در بهره وری سلزمان خواهد داشت

نتیجه گیری

در طول سال افراد نو آور و خوش ذوق بسیاری وجود دارند که تصمیم به راه اندازی کسب و کار می‌گیرند اما صرف برخورداری از یک ایده خوب، یا دانش و تخصص لازم در جهت موضوع فعالیت و حتی سرمایه کافی نمی تواند ضامن موفقیت کسب و کار باشد.

کافی است آمار کسب و کارهای شکست خورده در سال قبل را مورد بررسی قرار دهید تا متوجه شویم فقط سرمایه یا ایده خوب یا صرف یک تخصص نمی تواند برای کسب و کار موفق کافی باشد. این مقاله سعی در طرح مشکلات اولیه در فرآیند راه اندازی کسب و کار به لحاظ الزامات، تشریفات قانونی و همچنین ایجاد دیدگاه جهت بهرمندی از حقوق خود در قانون دارد که با بهره گیری از دانش مهارت و تجربه افراد متخصص و مشاوران خبره می توان درصد موفقیت را تاحد بالایی تضمین کرد.