مالیات صفر درصد

تفاوت نرخ صفر مالیاتی و معافیت مالیاتی

مالیات یکی  از ابزارهای مهم دولت برای جمع آ وری در آمد و تامین هزینه های عمومی است. در بسیاری از کشور ها ، دولت به منظور تشویق به فعالیت های مشخص در بخش های مختلف  اقتصادی ، نرخ صفر مالیاتی یا معافیت مالیاتی را برای بخشی از در آمدها یا محصولات در نظر می گیرد. 

نرخ صفر مالیاتی به معنی عدم اعمال هیچگونه مالیات بر روی در آمد یا محصولات خاصی است که توسط عامل اقتصادی تولید یا عرضه می شوند. به عبارت دیگر ، در این حالت، مالیاتی از در آ مد یا محصولات مورد نظر کسر نمی شود  و عامل اقتصادی به صورت کامل و بدون کسر هیچگونه مالیاتی پول خود را دریافت می کند . اما معافیت مالیاتی به معنی این است که بخشی از درآمد عامل اقتصادی از مالیات معاف خواهد بود. در این حالت،عامل اقتصادی باید برای بقیه در آمد های خود مالیات پرداخت کند، اما بخشی از در آمدش که معافیت دارد، مالیات پرداخت نمی کند.

تفاوت اصلی بین نرخ صفر مالیاتی و معافیت مالیاتی در این است که در نرخ صفر مالیاتی ، در آمد یا محصولات مورد نظر به صورت کاملا معاف از پرداخت هر گونه مالیاتی هستند، در حالی که در معافیت مالیاتی ، بخشی از در آمد یا محصولات مورد نظر ازپرداخت مالیات معاف خواهند بود.

اینکه کدام بخش ها شامل نرخ صفر مالیاتی شوند و کدام بخش ها شامل معافیت شوند را دولت تعیین می کند.

چه کسانی مشمول نرخ صفر مالیاتی می شوند؟

برخی مواد قانون مالیات های مستقیم به این اشاره دارد که چه اشخاصی و مشاغلی می توانند از نرخ صفر مالیاتی استفاده نمایند . یکی از پر کار برد ترین آن ها ماده 132 است.

ماده 132 قانون مالیات های مستقیم 

 درآمد ابزاری ناشی از فعالیت های تولیدی و معدنی اشخاص حقوقی غیر دولتی در واحد های تولیدی یا معدنی که از تاریخ اجرای این ماده از طرف وزارتخانه های ذی ربط برای آنها پروانه بهره برداری صادر یا قرار داد استخراج و فروش منعقد می شود و همچنین در آمد های خدماتی بیمارستان ها، هتلها و مراکز اقامتی گردشگری اشخاص یاد شده که از تاریخ مذکوراز طرف مراجع قانونی ذی ربط برای آنها پروانه بهره برداری یا مجوز صادر می شود، از تاریخ شروع بهره برداری یا استخراج یا فعالیت به مدت پنج سال و در مناطق کمتر توسعه یافته به مدت ده سال با نرخ صفر مشمول مالیات می باشد. 

توضیحات:

درآمدی که شرکتهای تولیدی و معدنی تازه تاسیس در اظهار نامه اعلام می کنند و همچنین در آمد های بیمارستان ها ،هتل ها و سایر مواردی از این قبیل از تاریخ شروع بهره برداری به مدت پنج سال مالیات آنها نرخ صفر  می باشد  و در مناطق کمتر توسعه یافته مدت ده سال است و همین امر یک محرک اقتصادی برای کمک به رشد و توسعه مناطق کمتر توسعه یافته می شود.

نکته:

مطلبی که بارها گفته ایم ولی به دلیل اهمیت بالای آن متذکر می شویم که در صورتی معافیت و یا مشمول مالیات با نرخ صفر می شویم که حتما در موقع مقرر اظهار نامه مالیاتی ، دفاتر و دیگر تکالیف خود را انجام داده باشیم در غیر اینصورت علاوه بر از دست دادن معافیت دچار جریمه نیز خواهیم شد.

شرح بند های نرخ صفرالف- منظور از مالیات با نرخ صفر روشی است که مودیان مشمول آن مکلف به تسلیم اظهار نامه ،دفاتر قانونی ،اسناد و مدارک حسابداری حسب مورد نیاز،برای در آمد های خود به ترتیب مقرر در این قانون و در مواعد مشخص شده به سازمان امور مالیاتی کشور می باشند و سازمان نیز مکلف نیز به بررسی اظهار نامه و تعیین در آمد مشمول مالیات مودیان بر اساس مستندات ، مدارک و اظهار نامه مذکور است و پس از تعیین در آمد مشمول مالیات مودیان ، مالیات آنها با نرخ صفر محاسبه می شود.

توضیحات:

در این بند نکته مهمی که اشاره کرده این است که وقتی اعلام می شود نرخ در یافت مالیات صفر است به این شرط است که تمام تکالیف مالیاتی اعم از دفاتر و اظهار نامه  رو به موقع و دقیق تحویل سازمان مالیاتی دهیم .گاها دیده می شودکه مدیر عامل شرکت تازه تاسیس بخاطر عدم اگاهی تصور می کند چون از مالیات معاف است پس هیچ تکلیفیبر عهده نیست و میبینیم که بعد از پنج سال که به حوزه مالیاتی مراجعه میکند از اتفاقاتی که افتاده شوکه می شود یعنی علاوه بر معافیتهایی که برای او در نظر نگرفته اند مقدار زیادی همجریمه شده است. پس حواسمان باشد قانون گذار در این بند گفته شرط معافیت یا در یافت به نرخ صفر انجام دقیق وبه موقع تکالیف است.

ب- مالیات با نرخ صفر برای واحد های تولیدی و خدماتی و سایر مراکز موضوع این ماده که دارای بیش ازپنجاه نفر نیروی کارشاغل باشند چنانچه در دوره معافیت ، هر سال نسبت به سال قبل نیروی کار خود را حد اقل پنجاه در صد 50% افزایش دهند ، به ازای هر سال افزایش کارکنان یک سال اضافه می شود. تعداد نیروی کار شاغل و همچنین افزایش اشتغال نیروی کار در هر واحد با تایید وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و ارائه اسناد و مدارک مربوط به فهرست بیمه تامیین اجتماعی  کارکنان محقق می شود. در صورت کاهش نیروی کار از حد اقل افزایش مذکور در سال بعد که از مشوق مالیاتی این بند استفاده کرده باشند ، مالیات متعلق در سال کاهش ، مطالبه و وصول می شود. افرادی که باز نشسته ، باز خرید و مستعفی می شوند کاهش محسوب نمی گردد. 

توشرکتی که تازه تاسیس باشد و نرخ مالیات صفر برای او محاسبه شود (معافیت ماده132 قانون مالیاتهای مستقیم ) شرکت می تواند از یک سری مزایای دیگر هم استفاده کند. در این بند قانون گذار گفته در صورتیکه شرکتی تعداد پرسنل خود را به پنجاه نفر برساند و هر سال نسبت به سال قبل پنجاه درصد اضافه کند یعنی پنجاه نفر پرسنل قبلی را در سال جدید به 75 نفر برساند و این افزایش باید با تایید اداره کار و همچنین اسناد مثبته باشد در این شرایط به مدت زمان معافیتی که برای او در نظر گرفته شده یک سال اضافه می شود شش سال. در صورتی که تعداد افراد رکورد داشته باشند بجز باز نشستگی و از کار افتادگی و سایر موارد از این قبیل )شرایط به حالت قبل باز می گردد.

پ-دوره بر خورداری محاسبه مالیات با نرخ صفر برای واحد های اقتصادی مذکور موضوع این ماده واقع در شهرکهای صنعتی یا مناطق ویژه اقتصادی به مدت دو سال و در صورت استقرار شهرک های صنعتی یا مناطق ویژه اقتصادی در مناطق کمتر توسعه یافته به مدت سه سال افزایش می یابد.

ت-شرط بر خورداری از هر گونه معافیت مالیاتی برای اشخاص حقیقی و حقوقی فعال در مناطق آزاد و سایر مناطق کشور تسلیم اظهار نامه مالیاتی در موقع مقرر قانونی است . اظهار نامه مالیاتی اشخاص حقوقی شامل تراز نامه و حساب سود وزیان طبق نمونه ای است که توسط سازمان مالیاتی تهیه می شود.

توضیحات:

برای این که بتوانیم از معافیت های مالیاتی استفاده کنیم باید اظهار نامه را در تاریخ اعلام شده تسلیم حوزه مالیاتی کرد که در این بخش گفته در اظهار نامه ترازنامه و سود و زیان وجود دارد.

ث- به منظور تشویق  و افزایش سرمایه گذاری اقتصادی در واحد های موضوع این ماده علاوه بر دوره حمایت از طریق مالیات با نرخ صفر حسب مورد ،سرمایه گذاری در مناطق کمتر توسعه یافته و سایر مناطق به شرح زیر مورد حمایت قرار می گیرد:

1- در مناطق کمتر توسعه یافته:

مالیات سالهای بعد از دوره محاسبه مالیات با نرخ صفر مذکور در صدر این ماده تا زمانیئکه جمع در آمد مشمول مالیات واحد به دو برابر سرمایه ثبت و پرداخت شده برسد ، با نرخ صفر محاسبه می شود و بعد از آن ، مالیات متعلقه با نرخهای مقرر در ماده (105 ) این قانون وتبصره های آن محاسبه و دریافت می شود.

توضیحات :

 سازمان مالیاتی برای رشد مناطق کمتر توسعه یافته مزایایی در نظر گرفته است. در موارد قبل گفته شد که مالیات با نرخ صفر در مناطق کمتر توسعه یافته ده سال است . در این بند می گو ید این نرخ بعد از ده سال تا زمانی ادامه پیدا می کند که جمع درآمد مشمول مالیات به دو برابر سرمایه ثبت شده و پرداخت شده ( میزان سرمایه ای که برای شرکت اعلام شده) برسد و وقتی از آن بیشتر شد باید مالیات خود را پرداخت کند.

2- در سایر مناطق:

پنجاه در صد (50%)مالیات سالهای بعد از دوره محاسبه مالیات مذکور در صدر این ماده با نرخ صفر و پنجاه درصد (50% ) باقی مانده با نرخهای مقرر در ماده (150 ) قانون مالیاتهای مستقیم و تبصره های آن محاسبه و دریافت می شود. این حکم تا زمانی که جمع در آمد مشمول مالیات واحد؛معادل سرمایه ثبت و پرداخت شده شود، ادامه می یابد و بعد از آن ، صد در صد (100% ) مالیات متعلقه با نرخهای مقرر در ماده (105) این قانون و تبصره های آن محاسبه و دریافت می شود.

توضیحات:

در بند قبل برای مناطق کمتر توسعه یافته گفته شد که مالیات سالهای بعد معاف است ولی قانون گذار در اینجا می گوید 50%مالیات سالهای بعد معاف است  و مابقی آن طبق ماده 105 محاسبه می شود.در این بند نیز ذکر شده که این روند تا زمانی ادامه می یابد که جمع درآمد مشمول مالیات واحد، معادل سرمایه ثبت و پرداخت شود، ادامه می یا بد که جمع در آمد مشمول مالیات معادل سر مایه ای که ثبت شده برسد و بعد از آن تمام مالیات آن واحد طبق ماده 105 محاسبه می شود.

در آمد حمل ونقل اشخاص حقوقی غیر دولتی ،از مشمول مالیاتی جزءهای (1)و(2) این بند برخوردار می باشند. اشخاص حقوقی غیر دولتی موضوع این ماده که قبل از این اصلاحیه تاسیس شده اند ، در صورت سرمایه گذاری مجدد از مشوقاین ماده می تواند استفاده کنند. 

 هر گونه سرمایه گذاری که با مجوز مراجع قانونی ذی ربط به منظور تاسیس ،توسعه، باز سازی واحدهای مذکور برای ایجاد دارایی های ثابت به استثنای زمین هزینه می شود ، مشمول حکم این بند است.

ج- استثنای زمین مذکور در انتهای بند (ت)، در مورد سرمایه گذاری اشخاص حقوقی غیر دولتی در واحد های حمل و نقل،بیمارستانها،هتلهاو مراکز اقامتی گردشگری صرفا به میزان تعیین شده در مجوز های قانونی صادر شده از مراجع ذی صلاح جاری  نمی باشد.

چ- در صورت کاهش میزان سرمایه ثبت و پرداخت شده اشخاص مذکور که از مشوق مالیاتی این ماده برای افزایش سرمایه استفاده کرده باشند مالیات متعلق و جریمه های آن مطالبه و وصول می شود. 

 توضیحات:

در صورتیکه از میزان سرمایه ای که ثبت شده معافیت هایی شامل مودی شود بند (1و2) و مبلغ سرمایه کاهش یابد، باید ما به تفاوت در صدی که معاف شده ایم به علاوه جریمه های آن به سازمان پرداخت گردد.

ح- در صورتیکه سرمایه گذاری انجام شده موضوع این ماده با مشارکت سرمایه گذاران خارجی با مجوز سازمان سرمایه گذاری خارجی با مجوز سازمان سرمایه گذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران انجام شده باشد به ازای هر پنج درصد (5%) مشارکت سرمایه گذاری خارجی به میزان ده درصد (10% ) به مشوق این ماده به نسبت سرمایه ثبت و پرداخت شده و حد اکثر تا پنجاه (50%) اضافه می شود.

توضیحات:

در صورتی سرمایه گذاری انجام می دهیم سرمایه گذار خارجی هم مشارکت کند و این سرمایه گذاری با مجوز های سازمان سرمایه گذاری باشد به ازای هر 5 درصد مشارکت خارجی 10% به میزان سرمایه ثبت شده اضافه می شود و این روند تا 50% ادامه میابد. قانون گذار در اینجا حمایت از سرمایه گذاری کرده و سرمایه گذاران را تشویق کرده که سرمایه گذاران را در ایران هدایت کنند.

خ- شرکت های خارجی که با استفاده از ظرفیت واحد های تولیدی داخلی در ایران نسبت به تولید محصولات با نشان معتبر اقدام کنند در صورتی که حد اقل بیست در صد (20% ) از محصولات تولیدی را صادر نمایند از تاریخ انعقاد قرار داد همکاری با واحد تولیدی مذکور مشمول حکم این ماده بوده و در صورت اتمام دوره مذکور ، از پنجاه در صد (50% ) تخفیف در نرخ مالیاتی نسبت به درآمد  ابرازی حاصل از فروش محصولات تولیدی در مدت مذکور در این ماده بر خوردار می باشند.

توضیحات:

گفته شده اگر یک شرکت خارجی در ایران حضور پیدا کند و با یک تولیدی داخلی قرار داد ببندد و یک سری محصول با نشان معتبر ( مانند :حلال، استاندار و..) تولید کند و از میزان تولیدی که انجام داده 20% آن را صادر کند، در مدت قرار داد مالیات با نرخ صفر درصد محاسبه می شود و زمانی که قرار داد به اتمام برسد از 50% تخفیف از میزان درآمد مشمول مالیات که به حوزه مالیاتی اعلام می شود بهره مند شود

د-نرخ صفر مالیاتی و مشوق های مو ضوع این ماده شامل در آمد واحد های تولیدی و معدنی مستقر در شعاع صدو بیست کیلومتری مرکز تهران  وپنجاه کیلو متری مرکز اصفهان وسی کیلو متری مراکز سایر استان ها و شهر های دارای بیش از سیصد هزار نفر جمعیت بر اساس آخرین سر شماری نفوس و مسکن نمی شود.

واحد های تولیدی فناوری اطلاعات با تایید وزارتخانه های ذی ربط و معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور در هر حال از امتیاز این ماده بر خوردار می باشد .همچنین مالیات واحد های تولیدی و معدنی مستقر در کلیه مناطق ویژه اقتصادی و شهرک های مستقر  در شعاع یکصدو بیست کیلومتری استان تهران با نرخ صفر محاسبه می شود و از مشوق مالیاتی موضوع این ماده بر خوردار می باشند. 

در خصوص مناطق ویژه اقتصادی و شهرک های صنعتی یا واحد های تولیدی که در محدوده دو یا چند استان یا شهر قرار می گیرند، ملاک تعیین محدوده به موجب آییننامه ای است که حد اکثر سه ماه پس از تصویب این قانون با پیشنهاد مشترک وزارتخانه های صنعت ، معدن و تجارت و امور اقتصادی و دارایی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و سازمان حفاظت محیط زیست تهیه و به تصویب هیات وزیران می رسد.

ذ- فهرست مناطق کمتر توسعه یافته شامل استان، شهرستان، بخش و دهستان در سه ماه اول در هر برنامه پنجساله ، توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور با همکاری وزارت امور اقتصادی و دارایی با لحاظ شاخص های نرخ بیکاری و سرمایه گذاری در تولید تهیه می شود و تا ایلاغ فهرست جدید ، فهرست برنامه قبلیمعتبر می باشد . تاریخ شروع فعالیت با مراجع قانونی ذی ربط ،مناط اعتبار برای احتساب مشوقهای مناطق کمتر توسعه یافته است.

توضیحات:

لیست مناطق کمتر توسعه را می توانید از سایت سازمان مالیاتی کشور  دریافت نمایید.

ر-کلیه تاسیسات ایرانگرد و جهان گردی که قبل از اجرای این ماده پروانه بهره برداری از مراجع قانونی ذی ربط اخذ کرده باشند تا مدت شش سال پس از تاریخ لازم الاجرا شدن این ماده از پرداخت پنجاه در صد (50% ) مالیاتبر درآمد ابرازی معاف می باشند .حکم این بند نسبت به درآمد حاصل از اعزام گردشگر به از کشور مجری نیست. 

توضیحات:

قانون گذار در این جا ذکر کرده اگر برای تاسیسات ایران گردی و جهانگردی پروانه بهره برداری صادر شده تا حد اکثر 6 سال بعد از تصویب شدن لازم الاجرا میشود و باید طبق این ماده عمل کرد.

ز- صد در صد (100 ) در امد ابرازی دفاتر گردشگری و زیارتی دارای مجوز از مراجع قانونی از محل جذب گردشگران خارجی یا اعزام زائر به عربستان ، عراق، سوریه تحصیل شده باشد بانرخ صفر مالیاتی مشمول مالیات می شود.

توضیحات:

دفاتر گردشگری و زیارتی دارای مجوز که به کشور های ذکر شده اعزام می کنند یا گردشگری خارجی را جذب می کنند تمام مالیات ابرازی آنها با نرخ صفر  درصد محاسبه می شود .

ژ- مالیات با نرخ صفر مو ضوع این قانون صرفا شامل در آمد ابرازی به جز در آمد های کتمان شده می باشد. این حکم در مورد کلیه احکام مالیاتی با نرخ صفر منظور در این قانون و سایر قوانین مجری است.

توضیحات:

وقتی قانون گذار می گوید مالیات به نرخ صفر به شرط کتمان در آمدی در کار نباشد و این بند برای تمام ماده های این قانون به همین منوال است.

س- معادل هزینه های تحقیقاتی و پژو هشی اشخاص حقوقی و تعاونی های تولیدی و صنعتی دارای پروانه بهره برداری از وزارتخانه های ذی ربط که در قالب قرار داد منعقد با دانشگاه ها یا مراکز پژ وهشی و آموزش عالی دارای مجوز قطعی از وزارتخانه های علوم ، تحقیقات  و مناوری و بهداشت ، درمان  و آموزش پزشکی که در چهار چوب نقشه جامع علمی کشور انجام می شود ، مشروط بر اینکه گزارش پیشرفت سالانه آن به تصویب شورای پژوهشی دانشگاه ها و یا مراکز تحقیقاتی مربوطه برسد و نا خالص  در آمد ابرازی حاصل از فعالیت های تولیدی  و معدنی آنها کمتر از پنج میلیارد (5000000000) ریال نباشد، حد اکثر به میزان ده در صد (10% ) مالیات ابرازی سال انجام هزینه مذکور بخشوده می شود. معادل مبلغ منظور شده به حساب مالیات اشخاص مذکور ، به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی پذیرفته نخواهد شد.

توضیحات:

 این جا یک نکته خیلی مهم وجود دارد  و در قانون گفته شده که هزینه هایی که از طریق اشخاص حقوقی در واحد های تولیدی و صنعتی  که در قالب قرار داد با دانشگاه ها و مراکز پژوهشی دارای مجوز  انجام شود به شرط آنکه گزارش پیشرفت سالانه به تصویب برسد  و نا خالص درآمد ابرازی کمتر از 5 میلیارد ریال نباشدف حد اکثر به میزان 10% بخشوده می شوند.

برای تایید هزینه های تحقیقاتی  پژوهشی موارد زیر الزامی است.

فهرست طرح ها در دست اجرا  به سازمان امور مالیاتی ارسال شده باشد.

طرح تحقیقاتی منحصرا مر بوط به فعالیت موسسه و در راستای تحصیل درآمد موسسه باشد.

اسناد و مدارک مثبته انجام طرح به انضمام ریز هزینه ها به  دارایی ارسال شود

توجه 

شرط بر خورداری از این معافیت ها این است که اظهار نامه در موعد مقرر به سازمان  امور مالیاتی  ارائه شده باشد بنابر این باید دقت لازم را داشت برای اینکه از این معافیت ها استفاده کنیم حتما تکالیف خود را به درستی انجام دهیم  . امیدوارم که این ماده قانونی  و توضیحاتش برایتان مفید واقع شده باشد.

سخن اخر 

از سایت حصین وحاسب و مربی گرامی خانم غفاری کا در این کار برای من مشوق و راهنما بوده اند کمال تشکر و قدر دانی را می نمایم .