مالیات به زبان ساده

مالیات و اصطلاحات مالیاتی

✓ مالیات مستقیم :

مالیاتی است که مستقیما از درآمد فرد گرفته می شود .

✓ مالیات غیرمستقیم :

مالیاتی است که ما هنگام خرید یک کالا به فروشنده می پردازیم  و چون مستقیما آن را به اداره مالیات نمیپردازیم به آن مالیات غیرمستقیم میگویند .

✓ مالیات عملکرد :

مالیاتی است که هرسال بر اساس درآمد کل کسب و کار محاسبه می شود و در اظهارنامه می آید .

✓ مالیات تکلیفی :

مالیاتی است که از طرف دیگران پرداخت می شود مانند مالیات بر درآمد اجاره که توسط مستاجر پرداخت می شود ولی از صاحب خانه کسر میشود .

✓ اظهارنامه مالیاتی:

فرمی است که هرساله در آن سود مشمول درآمد هزینه  و مالیاتی که باید پرداخت کنیم اعلام می شود 

✓ اظهارنامه ارزش افزوده :

یک فرمی است که به صورت فصلی برای اعلام خرید ها و فروشهایی که ممشمول ارزش افزوده هست و نیست به سازمان مالیاتی اعلام می شود امروزه در سامانه مودیان به صورت خودکار  صورتهایی که ارسال می کنیم این فرم به صورت پیش فرض تنظیم می شود و اگر ما تایید کنیم اظهارنامه ارزش افزوده برای ما صادر می شود .

✓ سامانه مودیان :

یک سیستمی است برای ثبت ارسال و بررسی صورتحساب های الکترونیکی بر اساس جدید ترین قانون های مالیاتی .

✓ مالیات ارزش افزوده :

یکسری کالاها که مشمول ارزش افزوده است و باید 10% بیشتر از قیمت کالا پرداخت کنیم .

✓ مشمول مالیات :

یعنی کسی که باید به نسبت درآمدش مالیات پرداخت کند. مشمول =شامل

✓ درآمد مشمول مالیات :

ما هردرآمدی که در مجموعه داشته باشیم نسبت به آن مالیات پرداخت نمیکنیم و فقط نسبت به بخشی ک مشمول مالیات است مالیات پرداخت میکنیم .

✓ معافیت مالیاتی :

یعنی بخشی از درآمد که طبق قانون از مالیات معاف است مانند ماده 101 اشخاص حقیقی 

✓ مالیات علی الراس :

اگر اظهارنامه ندهیم ممیز برآورد می کند که چقدر مالیات بدهیم .

✓ جریمه مالیاتی :

جریمه ای است که بابت دیرکرد پرداخت مالیات یا تخلف در اظهارنامه یا گزارشات و... باید پرداخت کنیم .

✓ برگ تشخیص مالیات :

برگه ای است که اداره مالیات اعلام می کند چقدر باید مالیات پرداخت کنیم قابل اعتراض هست آن 30روز است .

✓ کارتخوان متصل به پرونده مالیاتی :

یعنی دستگاه کارتخوان به کد ملی خود فرد وارد شماره پرونده مالیاتی شده باشد و هر تراکنشی که انجام می شود وارد پرونده می شود و به عنوان درآمد حساب می شود .

✓ نرخ مالیاتی : 

یعنی درصدی از درامد مشمول مالیات

✓ نسبت سود فعالیت :

هر شغلی یک درصدی از کل درامد آن مشمول مالیات است بر فرض مثال اگر یک میلیارد درامد داشته باشیم و درصد سود 30% باشد 300 میلیون شامل مالیات می شود و از این 300 ملیون باید مالیات را پرداخت کنیم نه صرفا کل درامد

اما تبصره ماده 2 – بخش مربوط به نهادها و دولت :

وزارتخانه ها موسسات دولتی و دستگاه هایی که بودجه آنها به طور مستقیم از طرف دولت تامین می شود مشمول مالیات بر درآمد نیستند

یعنی چی ؟

نهاد هایی مثل  وزارتخانه ها دانشگاه دولتی صدا و سیما مالیات بر درامد نمیدهند چون درآمدشون حاصل فعالیت اقتصادی رقابتی نیست و خرجشون هم از بودجه عمومی کشور تامین می شود .

ولی حواسمون باشه که اگر همین نهاد فعالیت اقتصادی خارج از ماموریت اصلیشون انجام بدن اون بخش از فعالیت مشمول فعالیته مثلا وزارت بهداشت مشمول مالیات نیست اما اگریه شرکت وابسته به اون راه بندازه برای فروش دارو یا تجهیزات پزشکی اون شرکت باید مالیات بده

✓ وظایف مالیاتی :

وظایف مالیات هر شخص بستگی به این دارد که در کدام گروه مالیاتی طبقه بندی شده باشه.                                                                                                                                                               

گروه مالیاتی چیست ؟                                 

سازمان امورمالیاتی با توجه به میزان فروش یا درآمد سالانه نوع فعالیت (خدماتی تولیدی بازرگانی) محل فعالیت و سوابق مالیاتی شخص را در یکی از3 گروه مالیاتی قرار می دهد

گروه اول فارغ از حجم فعالیت اشخاص زیر می باشند :

طبق ماده 95 قانون مالیات های مستقیم همه صاحبان مشاغل (غیر از گروه سوم ) باید اظهارنامه عملکرد بدن

تکالیف مالیاتی هر گروه :

نحوه محاسبه مالیات عملکرد اشخاص حقوقی 

حالا با توجه به نرخ مالیاتی گروه ها درصدش محاسبه می شه

مالیات اشخاص حقوقی یعنی مالیاتی  که شرکت ها موسسات تعاونی ها کارخانه ها و سایر نهادهای ثبت شده بابت درامد خالص شون باید به دولت بدن

نحوه محاسبه مالیات عملکرد اشخاص حقیقی

نرخ مالیات برای اشخاص حقیقی طبق ماده 131 قانون مالیاته

اگر درآمد خالص  بعد از کسر معافیت ماده 101 مشمول مالیات بشه مالیات به صورت پلکانی محاسبه میشه

✓ هزینه های قابل قبول چیه ؟

هزینه هایی که برای کسب درامد خرج کردی و با سند معتبر قابل اثباته مثل :

فاکتور رسمی یعنی سند خرید یا فروش معتبر بدون فاکتور هزینه ات رد میشه !

و اگه فاکتور فروشت معتبر نباشه اعتبار مالیاتی ات هم مشکل دار میشه

ماده 147 : شرایط کلی هزینه های قابل قبول

ماده 148 : لیست هزینه های قابل قبول

اگه اظهار نامه ندهیم چی میشه ؟

  30% مالیات به عنوان جریمه عدم تسلیم

-علی الراسی شدن ( یعنی خودشون تخمین میزنن چقدر باید مالیات بدی ماده 97 قانون مالیات)

معافیت مالیاتی ماده 101

 سال 1404 ( مربوط به عملکرد 1403 )

اگر شغل یا مغازه ای داری  و داری مالیات می دی خبر خوب اینکه برای سال 1404 تا 100 میلیون تومان درآمد خالص (یعنی بعد از کسر هزینه های قابل قبول ) از مالیات معاف هستی!

این معافیت طبق ماده 101 ق.م.م و بر اساس بودجه هرسال مشخص می شود.

این معافیت مخصوص اشخاص حقیقی (صاحبان مشاغل) هست یعنی کسانی که مغازه کارگاه دفتر خدماتی یا فروش آنلاین دارند ولی یادت باشه ! معافیت فقط زمانی اعمال می شود که اظهارنامه مالیاتی در مهلت قانونی ارسال شده باشه

پس اگه درآمد خالصت تو سال 1403 زیر 100 میلیون تومانه و اظهارنامه دادی مالیاتت =  صفر

مهلت ارسال اظهارنامه معمولا تا 31 خرداد هر سال هست !

✓ چه مشاغلی مشمول اظهارنامه هستند ؟

همه صاحبان مشاغل مگر اینکه مشمول تبصره 100 باشی ( که شرایط خاص خودش رو داره )

فرق مشمول مالیات نرخ صفر و معاف از مالیات چیه ؟

✓ مشمول مالیات یعنی چه ؟

مشمول یعنی فعالیت اقتصادیت تحت قوانین مالیات مستقیم قرار می گیره

یعنی باید پرونده مالیاتی داشته باشی اظهارنامه بدی دفاتر داشته باشی و...

اما اینکه درنهایت مالیات بدی یا نه یه بحث دیگه است !

✓ غیرمشمول یعنی چه ؟

یعنی این درامد ها اصلا تحت شمول قانون مالیات های مستقیم نیستند

مثل : وزارتخانه ها و دستگاه های دولتی / شهرداری ها و دهیاری ها /  بنیاد ها و نهاد های انقلابی

اینها اصولا از اساس مشمول نیستن نه فقط از پرداخت مالیات معاف .

پس نه نیاز به اظهارنامه دارن نه رسیدگی ممیز نه مالیات

✓ معاف از مالیات یعنی چه ؟

یعنی فعالیتت مشمول مالیاته (قانون شاملت میشه ) ولی طبق ماده یا بخشنامه خاصی از پرداخت مالیات معاف شدی !

مثل پزشکانی که در مناطق کمتر توسعه یافته کار می کنند.

✓ نرخ صفر یعنی چه ؟

فعالیتت مشموله اظهارنامه می دی دفاتر ارائه می دی ممیز می شی  اما نرخ مالیاتت صفر درصده یعنی بعد از همه مراحل مالیات نمی دی

مثل : صادرات کالا و خدمات شرکت های دانش بنیان و ...

خیلیا فکر می کنند چون معافن یا نرخ صفر دارن دیگه نیازی به اظهارنامه  نیست ! ولی ندادن اظهارنامه = جریمه و حتی از بین رفتن معافیت یا نرخ صفر