ساعات کار موظفی سال 1404؛ فرمول محاسبه + جدول موظفی 1404

در محیط‌های کاری، ساعات کار موظفی یکی از مهم‌ترین مباحثی است که بر اساس قانون کار تعریف می‌شود. ساعات کار موظفی شامل تعداد ساعاتی است که یک کارمند یا کارگر در طول هفته یا سال باید به انجام وظایف خود بپردازد. با توجه به اینکه بسیاری از محاسبات حقوق و دستمزد بر مبنای تعداد ساعات کاری و  روزهای کارکرد فرد انجام می‌شود لذا اطلاع از قوانین مربوط به ساعت کاری برای هر فرد شاغل لازم است. در این مقاله به بررسی مفهوم ساعت کار موظفی، نحوه محاسبه آن در سال 1404 و جدول ساعات موظفی بر اساس قانون کار می‌پردازیم.

تعریف ساعات کار موظفی

بر اساس تعریف ماده 51 قانون کار، ساعت کار موظفی به تعداد ساعات استاندارد کاری می‌گویند که یک نیروی انسانی باید در یک بازه زمانی مشخص، به انجام وظایف محوله خود بپردازد. این ساعات موظفی بر اساس قانون کار تعیین و هدف آن ایجاد تعادل بین بهره‌وری کاری و حفظ سلامت جسمی و روانی کارمندان است. در ایران، ساعات موظفی بر اساس قوانین مصوب وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تعریف می‌شود.

محاسبه موظفی سال 1404

محاسبه ساعات کار موظفی سالانه بر اساس فرمول زیر انجام می‌شود:

فرمول کلی:

تعداد روزهای کاری سال × ساعات کار روزانه

مراحل محاسبه:

تعداد روزهای کاری سال: تعداد کل روزهای سال (365 یا 366 روز) منهای روزهای تعطیل رسمی و جمعه‌ها.
ساعات کار روزانه: بر اساس قانون کار ایران، ساعات کاری روزانه نباید از 8 ساعت تجاوز کند.

مثال ساعات کار موظفی:

برای سال 1404، فرض کنید:

تعداد روزهای سال: 365 روز؛
تعداد تعطیلات رسمی: 28 روز؛
تعداد جمعه‌ها: 52 روز.
بنابراین تعداد روزهای کاری عبارت است از:

285 روز = (52+28) - 365

ساعات کار موظفی سالانه:

285 × 8 = 2،280 ساعت

در جدول زیر، طبق مثالی که زدیم، ساعات کار موظفی سالانه، ماهانه و هفتگی بر اساس استانداردهای قانون کار را مشاهده می‌کنید:

نکته

اگر کارگری در یک هفته ساعات کار مساوی دارد، باید روزانه 7 ساعت و 20 دقیقه کار کند. حال با توجه به اینکه 20 دقیقه در یک ساعت (20/60) معادل 33 درصد است، لذا در محاسبات جبری به جای 7 ساعت و 20 دقیقه از عدد 7.33 استفاده می‌شود.

جدول ساعات کار موظفی سال 1404 طبق قانون کار

در جدول زیر، اطلاعات مربوط به تعداد روزهای ماه، تعداد جمعه ها و تعداد روزهای تعطیلات رسمی (غیر جمعه) را آوردیم. برای هر ماه تعداد روز کاری و همچنین ساعت کار موظفی محاسبه شده است.

توجه

دقت کنید که 11 اردیبهشت روز کارگر است و طبق ماده 63 قانون کار این روز جزء تعطیلات رسمی کارگران به شمار می‌رود. با توجه به اینکه تعطیلی 11 اردیبهشت ماه مختص مشمولین قانون کار است، لذا به عنوان تعطیل رسمی در تقویم اعلام نمی‌شود. این روز به دلیل اینکه جزء تعطیل رسمی برای کارگران است بنابراین از موظفی ماه اردیبهشت کسر می‌شود.

محاسبه موظفی سال 1404 برای یک ماه

در حالت کلی ابتدا باید روزهای کاری یک ماه را طبق فرمول زیر مشخص کنیم.

به عنوان نمونه، تیر ماه 1404 را در نظر بگیرید؛ برای محاسبه روزهای کاری باید تعداد جمعه‌ها و تعطیلات رسمی آن ماه را از روزهای ماه کسر کنیم.

(تعداد جمعه + تعطیلات رسمی) – روزهای ماه=روزهای کاری

ماه تیر:  (4+2) -31 =25 روزهای کاری

در گام بعدی با توجه به تعداد روزهای کاری حاصل، می‌توان ساعت موظفی آن ماه را حساب کرد.

برای محاسبه موظفی طبق فرمول زیر، روزهای کاری در عدد 7.33 ضرب می‌شود. به این صورت ساعات کار موظفی به دست می‌آید.

روزهای کاری* 7.33 = ساعات موظفی

موظفی تیر ماه: 25 * 7.33 = 183

ساعت موظفی 1404 بر اساس گروه‌بندی مشاغل

مشاغل مختلف بر اساس ماهیت، سختی کار و نوع وظایف، ساعات کار متفاوتی دارند. طبق قانون کار، برخی از گروه‌بندی‌ها به شرح زیر است:

مشاغل سخت و زیان‌آور: 

ساعات کاری روزانه کمتر از 8 ساعت است و معمولاً به 6 ساعت کاهش می‌یابد.

مشاغل عادی: 

طبق قانون، ساعات کاری همان 8 ساعت استاندارد است.
ساعت کار موظفی کارگران، بر اساس ماده 51 قانون کار عبارت است از حداکثر تعداد ساعت کار موظفی در روز یعنی 8 ساعت و در هفته 44 ساعت. به عبارت دیگر  قانون کار، ساعات کاری کارگران بخش مشاغل عادی را به صورت هفتگی تعیین کرده است.

کارهای پاره‌وقت:

 ساعات کاری بر اساس توافق بین کارفرما و کارگر تعیین می‌شود.

انواع موظفی

ساعات کار موظفی به چند نوع تقسیم می‌شود که عبارتند از:

موظفی مشاغل عادی:

 شامل ساعات کاری استاندارد (8 ساعت در روز).

موظفی پاره‌وقت و ساعتی:

 برای شغل‌هایی با ساعات کمتر از ساعات استاندارد.

مشاغل نوبت‌ کاری: 

ساعات کاری افراد نوبت کار  را به صورت ماهانه در نظر می‌گیرند، زیرا ساعت کاری آنها ممکن است از 8 ساعت در روز و 44 ساعت در هفته بیشتر شود؛ اما توجه کنید که جمع ساعت کاری در  یک ماه نباید از 176 ساعت تجاوز نماید.

موظفی خاص: 

برای شرایط خاص مانند شیفت‌های شبانه یا مشاغل سخت و زیان آور.
ساعات کاری کارگران مشاغل سخت و زیان آور عبارت است از حداکثر تعداد ساعت کار موظفی کارگران در روز یعنی 6 ساعت و 36 ساعت در هفته.

سخن آخر

ساعات کار موظفی نقش مهمی در تعیین بهره‌وری سازمان‌ها و سلامت کارکنان ایفا می‌کند. بنابراین آگاهی از قوانین مربوط به ساعت کار موظفی برای کارفرمایان و کارکنان ضروری است. رعایت این ساعات کاری علاوه بر حفظ حقوق و دستمزد کارگران، موجب افزایش کارایی و ایجاد محیطی سالم و متعادل در محل کار می‌شود.

بیشتر بخوانید: لایحه بودجه 1404 کل کشور؛ کلیات، نقاط قوت و نکات مهم