گردش موجودی کالا چگونه محاسبه می‌شود؟
گاهی یک محصول به سرعت به فروش می‌رود و از قفسه کالاها خارج می‌شود. در برخی مواقع نیز نمی‌توانید به مقدار کافی روی یک کالا تخفیف دهید و ممکن است آن کالا مدت‌ها روی دست شما بماند. این به این معناست که کالاها دایما درحال جابجایی هستند. پس تمام شرکت‌ها، کسب و کارها و فروشگاه‌های کوچک و بزرگ نیاز به کنترل گردش موجودی کالا و کنترل سرعت حرکت محصولات خود دارند.
گردش موجودی کالا یا نسبت گردش موجودی، تعداد دفعاتی است که یک کسب و کار در یک دوره معین، موجودی کالاهای خود را می فروشد و جایگزین می کند. بهای تمام شده کالای فروخته شده را نسبت به میانگین موجودی آن برای یک سال یا در هر دوره زمانی معینی در نظر می گیرد.
گردش موجودی را می توان با نسبت های گردش مالی تاریخی و میانگین های صنعت برای ارزیابی رقابت پذیری و عملکرد داخل صنعت مقایسه کرد. نوبت موجودی ممکن است با توجه به صنعت به طور قابل توجهی متفاوت باشد.
موجودی چیست؟
یکی از پرکاربردترین اصطلاحات انبارداری موجودی است، موجودی یعنی همه دارایی‌هایی که در انبار نگهداری می‌شود. این دارایی‌ها می‌توانند در جهت ساخت کالا و یا جهت فروش در انبار نگهداری شوند.
گردش موجودی کالا چیست؟
گردش موجودی کالا (Inventory Turnover) یک نسبت مالی است که نشان می دهد در طول زمان مشخص، شرکت چند بار موجودی کالای خود را میفروشد و مجددا جایگزین می کند. یک گردش کامل موجودی به این معنی است که یک شرکت کل موجودی کالایی را که می‌خرد، بفروشد. این کالاها می توانند حتی معیوب باشند. در واقع موجودی شامل تمام کالاهای خام یا تمام شده است که یک شرکت به قصد فروش در انبار نگهداری می‌کند.
شرکت‌های موفق معمولاً چندین گردش موجودی کالا در سال دارند، اما با توجه به صنعت و گروه محصولات این گردش متفاوت است. مثلا، کالاهای مصرفی (CPG) معمولاً گردش بالایی دارند، در حالی که کالاهای لوکس و گران قیمت، معمولاً تعداد کمی فروش در سال دارند و زمان تولید آن‌ها طولانی است. برخی از چالش‌های مدیریت موجودی مثل تغییر تقاضای مشتری، برنامه ریزی ضعیف و ذخیره بیش از حد کالا بر گردش موجودی کالا تاثیر می‌گذارند.
چگونه نسبت گردش موجودی را محاسبه کنیم؟
اگر در کسب و کار شما نوسانات فصلی وجود ندارد، می‌توانید از موجودی نهایی به جای میانگین موجودی استفاده کنید. با این حال، هر چه نقاط داده بیشتر باشند بهتر است، بنابراین موجودی ماهانه را بر 12 تقسیم و از میانگین سالانه موجودی استفاده کنید. سپس فرمول گردش موجودی کالا را اعمال کنید:
نسبت گردش موجودی = (بهای تمام شده کالای فروخته شده)/(میانگین موجودی)
به عنوان مثال:
یک شرکت تولیدی برای سال جاری 5 میلیون دلار بهای تمام شده کالا دارد. هزینه موجودی اولیه شرکت 600000 دلار و موجودی نهایی 400000 دلار بود. با توجه به موجودی، میانگین بهای تمام شده موجودی در طول سال 500000 دلار حساب شد. در نتیجه گردش موجودی 10 بار در سال رتبه بندی می شود.
مزایای دانستن نسبت گردش موجودی کالا چیست؟
دانستن نسبت گردش موجودی کالا به کنترل موثر موجودی بستگی دارد.این اتفاق زمانی می افتد که یک شرکت بینش خوبی در مورد آنچه در اختیار اوست،دارد. ردیابی گردش موجودی کالا به کسب و کارها کمک می‌کند تا در زمینه‌های مختلف مانند قیمت‌گذاری، تولید، بازاریابی، خرید و مدیریت انبار تصمیمات بهتری بگیرند. در نهایت، نسبت گردش موجودی کالا نشان می‌دهد که یک شرکت چقدر از موجودی کالاهای خود فروش ایجاد می‌کند.
میانگین موجودی معمولاً برای یر به یر کردن افت و خیزهای ناشی از تغییرات جانبی که در یک برهه از زمان قابل نمایش است، مانند یک روز یا ماه، بکار می رود. بنابراین میانگین موجودی، معیاری پایدارتر و قابل اعتمادتر ارایه می‌دهد.
به عنوان مثال
در مورد فروش فصلی، موجودی برخی از اقلام – مانند پوشاک زمستان یا مبلمان پاسیو و حیاط – درست قبل از فصل مناسب آن به طور غیرعادی بالا می‌رود و در پایان فصل به طور چشمگیری کاهش می‌یابد. با این حال، نسبت گردش موجودی کالا را می‌توان با استفاده از اعداد موجودی پایانی برای همان دوره‌ای که عدد بهای تمام شده کالای فروخته شده (COGS) حاصل می‌شود، محاسبه کرد.
در نهایت، فرمول نسبت گردش موجودی را می‌توان برای محاسبه مدت زمان لازم برای فروش تمام موجودی انبار به کار گرفت. روزهای مورد نیاز برای فروش کالای موجود (DSI) به صورت زیر محاسبه می‌شود:
(میانگین موجودی تقسیم بر بهای تمام شده کالای فروخته شده) ضربدر 365
بهای تمام شده کالای فروخته شده چیست؟
این بها، هزینه ای است که از ایجاد مستقیم یک محصول متحمل می شود، شامل مواد اولیه و هزینه های نیروی کار . با این حال، در یک تجارت تجاری، هزینه متحمل شده معمولاً مبلغ واقعی محصول نهایی است (به اضافه هزینه حمل و نقل در صورت وجود) که توسط یک فروشنده از یک تولید کننده یا تامین کننده پرداخت می شود.
در هر دو نوع کسب و کار،این مبلغ بها با استفاده از حساب موجودی یا فهرستی از مواد اولیه یا کالاهای خریداری شده که توسط صاحب شرکت نگهداری می شود، تعیین می شود.
میانگین موجودی چیست؟
میانگین موجودی ، میانگین هزینه مجموعه ای از کالاها در دو یا چند دوره زمانی مشخص است. این موجودی موجودی اولیه در شروع سال مالی به اضافه مانده موجودی پایانی همان سال را در نظر می گیرد.
سپس این دو مانده حساب به نصف تقسیم می شوند تا میانگین بهای تمام شده کالایی که منجر به فروش می شود به دست آید.
لازم نیست میانگین موجودی به صورت سالانه محاسبه شود. با توجه به تحلیل خاص مورد نیاز برای ارزیابی حساب موجودی، ممکن است به صورت ماهانه یا فصلی حساب شود.
روزهای گردش مالی در مدل سازی مالی
در زیر نمونه ای از محاسبه روزهای گردش موجودی در یک مدل مالی را آوردیم. همانطور که در تصویر میبینید، روزهای گردش موجودی کالا در سال 2015 برابر با 73 روز است که برابر است با تقسیم موجودی بر بهای تمام شده کالا، ضربدر 365. شما می توانید نسبت گردش موجودی را با تقسیم نسبت روزهای موجودی بر 365 و تبدیل عدد حساب کنید. نسبت در این مثال، نسبت گردش موجودی = 1 / (73/365) = 5. این بدان معنی است که شرکت می تواند پنج بار در سال موجودی کالاهای خود را بفروشد و جایگزین کند.
مثالی از نسبت دوره گردش موجودی
شرکت دکوراسیون چری وودز یک تامین کننده تخصصی ست‌های غذاخوری دست ساز و پیشرفته است که از چوب‌های خاص استفاده می‌کند. در 3 ماهه سوم، شلوغ ترین دوره، این شرکت 47000 دلار به عنوان COGS و 16000 دلار به عنوان میانگین موجودی ثبت کرد. برای تعیین نسبت گردش موجودی، 47000 دلار را بر 16000 دلار تقسیم می‌کنیم. گردش موجودی کالای این شرکت برابر با 3 است.
همین مثال را برای بررسی یک سناریوی دیگراستفاده می‌کنیم. این بار میانگین موجودی دوره را محاسبه می‌کنیم – به این معنی که فروش موجودی در دست فعلی چقدر طول می‌کشد. ما از قبل می‌دانیم که نسبت گردش موجودی 3 است. برای تعیین اینکه چند روز طول می‌کشد تا موجودی کنونی به نرخ فعلی به فروش برسد، 365 روز سال را بر 3 تقسیم می‌کنیم که برابر با 121.67 روز می‌شود
فیلم گردش موجودی کالا - فرزانه غفاری
محاسبه گردش موجودی در نرم افزار پارسیان
برای این گزارش گزینه گردش موجودی کالا را از منوی اطلاعات انبار ، منوی گزارشات انتخاب کنید.
اگر گزینه تعدادی و ریالی را انتخاب نمایید ، شما جمع ریالی وارده ، صادره و همچنین موجودی ریالی کالا را نیز به انبار خواهید داشت.
این گزارش لیست کامل کالاهای انبار را نشان می دهد؛ که در آن برای هر کالا تعداد ورود به انبار و نیز تعداد خروجی آن به دنبال موجودی آن کالا قید می شود .
بیشتر بدانید: